Werknemers niet gehouden aan concurrentiebeding door belemmeringsverbod?

In een recente zaak bij de rechtbank Rotterdam stond de overtreding van het concurrentie-, relatie- en geheimhoudingsbeding Bepaling in een contract waarin partijen overeenkomen dat zij aan geheimhouding zijn gebonden ten aanzien van bepaalde informatie.
» Meer over geheimhoudingsbeding geheimhoudingsbeding door ex-werknemers van een detacheringsbureau ter discussie.  Advocaat arbeidsrecht Lennard Noordzij over de uitspraak. 

Geen concurrentiebeding door belemmeringsverbod?

De ex-werknemers startten een eigen onderneming, maar werden door hun voormalige werkgever gehouden aan voornoemde bedingen. Het centrale punt van het geschil betrof of werknemers gedetacheerde werknemers waren in de zin van de Wet Allocatie Arbeidskrachten door Intermediairs (de WAADI) en of zij op basis van het zogenaamde ‘belemmeringsverbod’ niet waren gehouden aan hun concurrentiebeding De contractuele beperking voor een werknemer om na beëindiging van het dienstverband werkzaam te zijn in concurrerende functies of in een zekere aan de werkgever gerelateerde branche.
» Meer over concurrentiebeding concurrentiebeding.

Wat is een belemmeringsverbod?

Het belemmeringsverbod is opgenomen in art. 9a WAADI. Dit verbod houdt in dat een intermediair – zoals een detacherings- of uitzendbureau – geen belemmeringen mag opwerpen voor het tot stand komen van een arbeidsovereenkomst De overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten.
» Meer over arbeidsovereenkomst arbeidsovereenkomst tussen de ter beschikking Uitspraak in een verzoekschriftprocedure
» Meer over beschikking beschikking gestelde arbeidskracht en de derde aan wie de arbeidskracht ter beschikking is gesteld. Het belemmeringsverbod geldt indien:
1. er sprake is van het ter beschikking stellen van arbeidskrachten;
2. tegen een vergoeding;
3. aan een ander voor het onder diens toezicht en leiding verrichten van arbeid, anders dan krachtens een arbeidsovereenkomst.
Op grond van artikel 9a lid 2 WAADI is elk beding in een arbeidsovereenkomst in strijd met het eerste lid nietig. Dit betekent dat de bedingen dan worden geacht nooit te hebben bestaan. Zij zijn dan ongeldig.

Arrest Hoge Raad: belemmeringsverbod geldt ook voor zzp’er

De Hoge Raad oordeelde niet zo lang geleden dat het belemmeringsverbod niet alleen geldt met betrekking tot ex-werknemers die in dienst willen treden bij hun inlener, maar ook voor werknemers die voor zichzelf beginnen en als zzp-er door hun inlener worden ingehuurd. De Hoge Raad oordeelde namelijk dat de woorden ‘geen belemmeringen (…) voor de totstandkoming van een arbeidsovereenkomst’ in artikel 9a WAADI moeten worden gelezen als ‘geen belemmeringen (…) voor de totstandkoming van een arbeidsovereenkomst of arbeidsverhouding’.

Wat is onrechtmatige concurrentie?

Als een werknemer geen (geldig) concurrentie en/of relatiebeding Een relatiebeding is een afspraak tussen een werkgever en een werknemer die de werknemer verbiedt na het einde van de arbeidsovereenkomst werkzaam te zijn voor klanten of relaties van de werkgever.
» Meer over relatiebeding relatiebeding is overeengekomen met zijn ex-werkgever, bijvoorbeeld omdat dit beding in strijd is met het belemmeringsverbod, kan deze nog steeds zijn ex-werkgever onrechtmatig Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig onrechtmatig beconcurreren. Dat is het geval in dien wordt voldaan aan de volgende vereisten:
1. het stelselmatig en substantieel afbreken van;
2. het duurzame debiet van de voormalig werkgever, dat de werknemer in het kader van de arbeidsovereenkomst mee heeft helpen opbouwen;
3. met de hulpmiddelen die de werknemer daartoe vertrouwelijk van zijn voormalige werkgever ter beschikking kreeg.

Geheimhoudingsbeding, relatiebeding en concurrentiebeding

Deze zaak speelt in de zorg tussen een detacheringsbureau en twee voormalige werknemers. Het detacheringsbureau leent arbeidskrachten uit op het gebied van veilig zorgondersteuning, onder meer aan de GGD. In de arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd van de werknemers stond een geheimhoudingsbeding, een relatiebeding en een concurrentiebeding. Op overtreding van het geheimhoudingsbeding stond een boete van € 2.275,-, op het relatie- en concurrentiebeding ene boete van € 5.000,- per overtreding en een boete van € 2.300,- voor elke dag waarop de overtreding voortduurt. De twee ex-werknemers startten een eigen detacheringsbureau in de zorgsector. Zij verrichten werkzaamheden voor een vestiging van de GGD waar zij voorheen waren gedetacheerd.

Eis: bedingen nakomen, boete betalen en schadevergoeding

Het detacheringsbureau verzoekt de rechter om de twee ex-werknemers op te leggen dat zij hun bedingen moeten nakomen, dat zij een boete moeten betalen aan het detacheringsbureau en de door hen geleden schade van € 25.000,- moeten vergoeden. Eveneens dient het door de ex-werknemers opgerichte bedrijf niet langer de twee ex-werknemers te detacheren aan concurrenten van het detacheringsbureau.

Detacheringsbureau: ‘Onrechtmatige concurrentie’

Het detacheringsbureau stelt daarbij ook dat indien er geen geldig concurrentie en/of relatiebeding zou zijn overeengekomen, dat de ex-werknemers dan nog steeds gehouden zijn om hun werkzaamheden voor de GGD te staken, op grond van onrechtmatige concurrentie. Ten slotte wenst het detacheringsbureau inzage – via een zogenaamde art. 843a Rv procedure – in de uren en de daarvoor berekende kosten die de ex-werknemers zouden zijn gedetacheerd bij een GGD locatie te Oegstgeest.

Rechtbank: WAADI ook voor zzp’ers

De rechter oordeelt dat de WAADI van toepassing is op beide ex-werknemers, omdat deze ook geldt voor zzp’ers en er is voldaan aan de drie hierboven genoemde criteria. Ook zegt de rechtbank dat er geen sprake is van onrechtmatige concurrentie, omdat niet voldaan is aan de criteria die daarvoor gelden. De rechtbank vernietigt hun concurrentie- en relatiebeding en wijst het verzoek tot inzage in de uren van de ex-werknemers af. Daarnaast oordeelt de rechter dat van overtreding van het geheimhoudingsbeding van de werknemers niet gebleken is, ook hiervoor worden de ex-werknemers dus niet veroordeeld. De ex-werknemers zijn vrij om (als zzp’er) voor de GGD vestiging te werken.

Advocaat arbeidsrecht voor werkgevers en werknemers

Voor zowel werkgevers als werknemers is het dus zaak om zich ervan bewust te zijn of het belemmeringsverbod voor hen van toepassing is. Voor werkgevers kan dit aanleiding zijn om een hogere vergoeding met de inlener af te spreken. Voor werknemers betekent dit dat zij vrij zijn om bij hun inlener in dienst te treden, of voor hen werkzaamheden te verrichten. Onze arbeidsrecht advocaten staan regelmatig werkgevers en werknemers bij in arbeidsgeschillen en zijn op de hoogte van de regels voor intermediairs en uitzendbureaus.