Erfgrens geschil: kadastrale gegevens bepalend voor omvang van de geleverde zaak

Een klassiek voorbeeld van een geschil over een erfgrens:  een buurman eist de eigendom Het het meest omvattende recht dat men op een zaak kan hebben. Eigendom is het recht om over een zaak (stuk grond, voorwerp, hoeveelheid geld enz.) naar eigen goeddunken te beschikken.
» Meer over eigendom eigendom op van een stukje grond dat sinds jaar en dag door zijn buren wordt gebruikt als oprit. De buren zeggen dat zij als eigenaar moeten worden aangemerkt en beroepen zich op verkrijgende verjaring. De rechter legt helder uit hoe dit soort kwesties moeten worden beoordeeld. Advocaat vastgoedrecht, gespecialiseerd in verjaring, Thomas van Vugt bespreekt de uitspraak.

Erfgrens: oprit aangelegd over de kadastrale grens

eiser De partij die gedagvaard wordt om te verschijnen in een rechtszaak wordt aangeduid als de gedaagde. Dit in tegenstelling tot de eiser, de partij die het initiatief tot de rechtszaak heeft genomen en daartoe door een gerechtsdeurwaarder een dagvaarding heeft laten betekenen aan de gedaagde.
» Meer over eiser Eiser in deze zaak is sinds 2007 eigenaar van een stuk cultuurgrond (een weiland) dat grenst aan het perceel van gedaagden waarop zij een woonhuis, een schuur en een geasfalteerde oprit hebben. Belangrijk is dat deze oprit over de kadastrale grens is aangelegd in 1980 door de toenmalige eigenaar die beide percelen in eigendom had. Er was geen erfdienstbaarheid gevestigd op de strook grond.

Advocaat verzoekt Kadaster om grensconstructie

Op verzoek van de advocaat van eiser heeft het kadaster een grensreconstructie uitgevoerd waaruit bleek dat een deel van het perceel van eiser in gebruik is bij gedaagden als oprit. Eiser heeft vervolgens een procedure tegen gedaagde aangespannen en gevorderd om gedaagden te veroordelen de strook grond leeg en ontruimd op te leveren op straffe van een dwangsom De veroordeling om een geldsom te betalen wegens het niet voldoen aan een vonnis.
» Meer over dwangsom dwangsom. De advocaat van gedaagden voeren hiertegen in verweer dat zij als eigenaars moeten worden aangemerkt omdat de grenzen van de beide percelen aan het begin van de jaren ’80 feitelijk zijn bepaald door de toenmalige eigenaar. Vervolgens zijn de percelen in gewijzigde vorm (dus het perceel van eiser zonder de strook grond) verkocht aan derden die ze vervolgens hebben doorverkocht aan eiser respectievelijk gedaagden.

Partijbedoeling blijkt uit tekst notariële akte

De rechtbank overweegt dat bij de beantwoording van de vraag wat geleverd is, het afhangt van wat de partijbedoeling is geweest die tot uitdrukking is gebracht in de leveringsakte. Hierbij gaat het om de in deze akte Een ondertekend geschrift, bestemd om tot bewijs te dienen.
» Meer over akte akte opgenomen omschrijving van de over te dragen onroerende zaak. De rechtbank bekijkt vervolgens wat er in de leveringsakte van eiser is opgenomen. Hierin wordt verwezen naar een kadastrale aanduiding van het perceel (een kadastraal nummer en oppervlaktemaat). Deze gegevens zijn bepalend bij het vaststellen van de omvang van hetgeen is verkocht en geleverd. Nu uit de grensconstructie blijkt dat de betreffende strook grond tot het kadastrale perceel van eiser behoort, is ook die strook aan eiser verkocht en geleverd. Gedaagden zullen de oprit moeten ontruimen en de strook grond teruggeven aan hun buurman.

Sprake van verkrijgende verjaring?

Van verkrijgende verjaring Verjaring betekent dat een rechtsvordering door verloop van een bepaalde tijd niet langer in rechte afdwingbaar is.
» Meer over verjaring verjaring, zoals gedaagden aanvoeren, is volgens de rechtbank geen sprake. verkrijgende verjaring Een bezitter te goeder trouw kan door een onafgebroken bezit van drie of tien jaar verkrijgen.
» Meer over verkrijgende verjaring Verkrijgende verjaring doet zich kort samengevat voor als een niet-rechthebbende een zaak bezit voor een periode van meer dan 20 jaar. Toen de oprit werd aangelegd en de grensafscheidingen dus feitelijk werden gewijzigd was het eigendom van beide percelen in handen van één eigenaar. Deze eigenaar heeft de  strook grond aldus niet bezeten als niet-rechthebbende. Pas toen de percelen individueel werden verkocht (in 2005) was er sprake van bezit door een niet-rechthebbende. Sindsdien zijn echter nog (lang) geen 20 jaar verstreken.