Constructie om loonbeslag te omzeilen afgestraft in kort geding

Een interessante uitspraak in kort geding over een adviesbureau dat diensten aanbiedt aan debiteuren om meer loon over te houden als er loonbeslag wordt gelegd. In de procedure was de vraag of hier sprake was van een ontoelaatbare schijnconstructie. Advocaat incassorecht Sander Schouten bespreekt de zaak.

Deurwaarder legt loonbeslag namens crediteur

In deze zaak had de deurwaarder namens crediteur ING executoriaal loonbeslag gelegd ten laste van de debiteur De schuldenaar, iemand die nog moet betalen voor een bepaald product of dienst.
» Meer over debiteur debiteur. Loonbeslag mag niet op het gehele salaris worden gelegd. De deurwaarder moet rekening houden met de beslagvrije voet. Dat betreft een gedeelte van het salaris dat nog wel wordt uitbetaald aan de debiteur voor levensonderhoud en vaste lasten. Het overige loon wordt rechtstreeks door de werkgever aan de beslaglegger overgemaakt.

Meer besteedbaar maandinkomen ondanks beslag?

Het adviesbureau Uw Advies biedt dienstverlening aan die erop gericht is het bedrag dat aan loonbeslag wordt ingehouden c.q. uitgekeerd aan de crediteur wordt verlaagd. Met andere woorden, de debiteur kan door gebruik te maken van de diensten van Uw Advies meer besteedbaar maandinkomen overhouden. Hoe ziet deze methode eruit? In deze zaak heeft Uw Advies met de debiteur een vaststellingsovereenkomst De overeenkomst waarin partijen bindende afspraken maken ter voorkoming of beëindiging van een bestaande onzekerheid of een bestaand geschil.
» Meer over vaststellingsovereenkomst vaststellingsovereenkomst gesloten waarin zij verklaren dat Uw Advies uit hoofde van verrichte advieswerkzaamheden een vordering heeft op de debiteur van € 20.000.

Valse vaststellingsovereenkomst

Vervolgens legt Uw Advies op basis van deze vaststellingsovereenkomst eveneens loonbeslag op het loon van de debiteur. Bij twee (of meer) loonbeslagen, zal het loon (met uitzondering van het beslagvrije gedeelte) moeten worden verdeeld over de crediteuren. In dit geval had het beslag van Uw Advies aldus tot gevolg dat ING nog maar 50% van het beslagen loon uitgekeerd kreeg. Uw Advies kreeg de andere helft. Maar wat bleek, van het bedrag dat Uw Advies kreeg, hield zij slechts 20% in als fee en de rest werd weer doorbetaald aan de debiteur.

Constructie benadeelt andere beslagleggers

Debiteur blij want hij kreeg zo een hoger besteedbaar maandinkomen en Uw Advies blij want zij kan maandelijks 20% over het aan haar uitgekeerde loon afromen als fee. De eerste beslaglegger ING is uiteraard minder blij want voor haar duurt het twee keer zo lang totdat de vordering uit het loonbeslag is voldaan. Met alle risico’s van dien, want als de debiteur zijn baan opzegt of verliest, vervalt ook deze incassomogelijkheid.

Deurwaarderskortgeding: schijnconstructie toelaatbaar?

Reden voor de deurwaarder, die werd verzocht het loonbeslag te verdelen over ING en UW Advies, om een procedure te starten bij de voorzieningenrechter. In deze bijzondere procedure (deurwaarderskortgeding genoemd) kan een deurwaarder de rechter vragen hoe hij in een bepaalde situatie moet handelen. De vraag in deze procedure was of de deurwaarder Uw Advies moet laten meedelen in de netto-opbrengst van het loonbeslag, vermoedende dat er geen sprake was van een echte vordering.

Rechter: valsheid in geschrifte en strijdig met dwingend recht

De rechter is het met de gerechtsdeurwaarder Een openbaar ambtenaar met bijzondere bevoegdheden ten aanzien van de inleiding van procedures en tenuitvoerlegging van vonnissen.
» Meer over gerechtsdeurwaarder gerechtsdeurwaarder eens. Er is hier geen sprake van een echte vordering maar van een schijnconstructie welke enkel tot doel heeft de regels van het beslagrecht te omzeilen en het ten gevolge het beslag ingehouden loon “terug te sluizen” naar de debiteur. De vaststellingsovereenkomst is een schijnhandeling: de omschrijving van de vordering komt niet overeen met de werkelijke bedoeling van partijen. Dit betekent dat partijen valsheid in geschrifte Het valselijk opmaken of vervalsen van documenten die als bewijs kunnen dienen, met het oogmerk om het als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken
» Meer over valsheid in geschrifte valsheid in geschrifte hebben gepleegd en tevens is de vaststellingsovereenkomst in strijd met de openbare orde en dwingend (beslag)recht. De Voorzieningenrechter komt dan ook tot de conclusie dat de deurwaarder de vaststellingsovereenkomst en het loonbeslag van Uw Advies buitenbeschouwing moet laten en Uw Advies niet mag laten meedelen in de uitkering van het loon.