Een geldige overeenkomst of ongevraagde levering van drinkwater?

Een consument Een natuurlijke persoon die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf.
» Meer over consument consument verhuist naar een woning en sluit geen overeenkomst Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst overeenkomst af voor de levering van drinkwater. Ondertussen maakt hij daar wel gebruik van. Hij betaalt daar niet voor omdat hij naar eigen zeggen geen overeenkomst met het waterbedrijf heeft gesloten. De vraag die vervolgens moest worden beantwoord was of in dit geval een overeenkomst tot stand was gekomen. Advocaat contractenrecht Gea Flapper bespreekt dit arrest.

Kern van het geschil

De vraag is of tussen stichting Een stichting is een door een rechtshandeling in het leven geroepen rechtspersoon zonder leden of aandeelhouders.
» Meer over stichting Stichting Waternet en de consument een geldige overeenkomst is gesloten of dat – zoals de consument stelt – sprake is van ongevraagde levering ex art. 7:7 lid 2 van het Burgerlijk Wetboek. In het eerste geval is de consument gehouden de facturen van Waternet te voldoen en in het andere geval hoeft hij niets te betalen.

Artikel 7:7 lid 2 BW

Uit dit artikel volgt dat er in beginsel geen verplichting voor een consument ontstaat tot betaling bij een ongevraagde levering van onder meer zaken, financiële producten, water, gas, elektriciteit, stadsverwarming en diensten. Het uitblijven van een reactie van een consument op een ongevraagde levering of verstrekking wordt niet als aanvaarding aangemerkt. Een consument kan een ongewenst toegezonden zaak om niet behouden. Bovendien is een ongevraagde levering aan te merken als een oneerlijke handelspraktijk Handelspraktijken die jegens een consument onrechtmatig moeten worden beschouwd.
» Meer over oneerlijke handelspraktijk oneerlijke handelspraktijk.

Memorie van toelichting

Uit de memorie van toelichting volgt dat de wetgever ten aanzien van voornoemd artikel expliciet aandacht heeft besteed aan leveringen van water en energie in geval van verhuizing. Hieruit volgt dat een nieuwe bewoner uitdrukkelijk dient aan te geven dat hij levering van water, gas en elektriciteit wenst, bijvoorbeeld door overname van het oude contract Een akte (schriftelijke vastlegging) van een overeenkomst.
» Meer over contract contract of door een dergelijke mededeling te doen aan de betreffende leverancier.

Standpunt Waternet

Waternet stelt zich op het standpunt dat er wel een overeenkomst tot levering van drinkwater tot stand is gekomen. Waternet heeft feitelijk ook drinkwater geleverd en de consument heeft hier gebruik van gemaakt. De consument is daarom de daarbij horende vergoeding contractueel aan haar verschuldigd. Waternet beroept zich daarnaast op ongerechtvaardigde verrijking Ongerechtvaardigde verrijking kan leiden tot schadevergoeding gelijk aan de verrijking.
» Meer over ongerechtvaardigde verrijking ongerechtvaardigde verrijking, waarvan de omvang volgens haar overeenkomt met de door de consument onbetaald gelaten facturen.

Oordeel rechtbank en gerechtshof

Zowel de rechtbank als het gerechtshof stellen de consument in het gelijk. De consument had duidelijk gemaakt geen waterlevering te wensen. Zodoende was er dus sprake van een ongevraagde levering van drinkwater. De consument was daarom vrijgesteld van enige betalingsverplichting.

Hoge Raad

Waternet stelt daarop cassatieberoep in. Waternet voert aan dat van ongevraagde levering geen sprake is bij de levering van drinkwater aan de eigen woning van een bewoner die hier vervolgens ook gebruik van maakt. De Hoge Raad heeft vervolgens de behandeling van deze zaak opgeschort en het Hof van Justitie van de Europese Unie prejudiciële vraag Een vraag over de uitleg van een rechtsregel aan de Hoge Raad of het Europese Hof van Justitie.
» Meer over prejudiciële vraag prejudiciële vragen gesteld.

Oordeel Hof van Justitie

Het Hof van Justitie oordeelt kort gezegd dat de handelspraktijk van een drinkwaterbedrijf niet is te kwalificeren als een ‘ongevraagde levering’ in de zin van de Richtlijn oneerlijke handelspraktijk Handelspraktijken die jegens een consument onrechtmatig moeten worden beschouwd.
» Meer over oneerlijke handelspraktijk oneerlijke handelspraktijken. Dit heeft te maken met de doelstelling die de Drinkwaterwet nastreeft. Die houdt namelijk verband met het belang van de volksgezondheid en niet met de bescherming van de economische belangen van consumenten. Daarmee valt het krachtens de Drinkwaterwet leveren van drinkwater niet binnen de materiële reikwijdte van de Richtlijn Oneerlijke Handelspraktijken.

Conclusie

Deze uitspraak van de Hoge Raad begrenst daarmee dus de reikwijdte van art. 7:7 lid 2 BW. Dit artikel lijkt niet langer van toepassing te zijn op de levering van drinkwater in Nederland. Bij een gelijkblijvend wettelijk systeem van drinkwaterlevering kan dus geen sprake zijn van ‘ongevraagde levering’. Een nieuwe bewoner zal dus niet uitdrukkelijk aan de drinkwaterleverancier hoeven mede te delen dat hij gebruik wil maken van levering van drinkwater voordat de nieuwe bewoner verplicht is daarvoor te betalen.