Moet Leen Bakker haar klanten een hoogslaper voor 24 euro leveren?

Afgelopen weekend stond op de website van Leen Bakker er als gevolg van een fout een hoogslaper te koop voor 24 euro. Duizenden consumenten hebben direct één of meerdere hoogslapers besteld. Vandaag werd bekend dat deze consumenten een procedure opstarten tegen Leen Bakker. Advocaat verbintenissenrecht Onno Hennis legt uit of zij kans maken.

Overeenkomst tot stand gekomen?

De kernvraag is of er een overeenkomst Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst overeenkomst tot stand is gekomen. Daartoe is vereist dat Leen Bakker een geldig aanbod heeft gedaan en dit aanbod ook is aanvaard door de consumenten. De Nederlandse wet vereist daarvoor een op dat rechtsgevolg gerichte wil die zich door een verklaring heeft geopenbaard. Met andere woorden: heeft Leen Bakker de hoogslaper ook willen aanbieden voor 24 euro?

Kennelijke systeemfout

Dat lijkt niet het geval te zijn. Door een fout in het systeem werden verschillende kortingen op elkaar gestapeld. Leen Bakker zal dus vrij gemakkelijk kunnen aantonen dat de wil om de hoogslaper voor 24 euro aan te bieden ontbrak.

Gerechtvaardigd vertrouwen

Betekent dat er dan ook geen overeenkomst tot stand komt? Uiteraard niet; indien de consumenten erop hebben vertrouwd dat Leen Bakker wel de bedoeling had om de hoogslaper voor 24 euro te verkopen, en de consumenten mochten in de gegeven omstandigheden daar ook op vertrouwen, dan kan Leen Bakker de kennelijke fout niet aan hen tegenwerpen. Kortom, als de consumenten gerechtvaardigd hebben vertrouwd, komt er toch een overeenkomst tot stand.

Vergelijkbare zaak: Otto biedt tv aan voor 99 euro

Een aantal jaar geleden speelde al een vergelijkbare zaak in 2006 had postorderbedrijf OTTO op haar website Philips LCD-televisies per ongeluk aangeboden voor EUR 99. Die televisies kostten toen tussen 700 en 1200 euro. Het Hof hanteerde het bij de beoordeling of er sprake is van gerechtvaardigd vertrouwen de maatstaf van de ‘gemiddeld geïnformeerde consument Een natuurlijke persoon die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf.
» Meer over consument consument’. Het Hof oordeelde dat een gemiddelde consument had moeten realiseren dat het ging om een vergissing en gaf OTTO gelijk.

Leen Bakker maakte een vergissing

Toegepast op de Leen Bakker-zaak geldt dat als de klanten aan hun water hadden moeten voelen dat er sprake was van een vergissing Leen Bakker niet verplicht zal zijn om de hoogslapers te leveren. Dat lijkt het geval te zijn: de hoogslaper werd voor 8% van de oorspronkelijke prijs aangeboden, de aangeboden prijs ligt waarschijnlijk zelfs onder de productiekosten en er was geen sprake van opheffingsuitverkoop of een dumpartikel.

Tegen beter weten in procederen? Betaling proceskosten!

De kans lijkt dus heel klein dat de consumenten gelijk zullen krijgen. Daarbij schuilt er zelfs nog een risico voor de consumenten. Als een partij een procedure verliest wordt hij normaal gesproken tot betaling van de proceskosten veroordeeld. In Nederland geldt daarvoor een vast tarief die doorgaans maar een fractie is van de daadwerkelijk gemaakte (advocaat)kosten. De Hoge Raad heeft echter geoordeeld dat indien tegen beter weten in een procedure aanhangig wordt gemaakt de verliezende partij kan worden veroordeeld tot betaling van alle (werkelijke) proceskosten.

Misbruik (proces)recht: reële proceskostenveroordeling

Als er sprake is van dergelijk misbruik van (proces)recht kan de rechter de consumenten in de Leen Bakker-zaak dus veroordelen tot betaling van de kosten van onder meer de advocaat van Leen Bakker. Dit noemen we een reële kostenveroordeling De partij die bij vonnis geheel of grotendeels in het ongelijk wordt gesteld, wordt in beginsel in de kosten veroordeeld.
» Meer over kostenveroordeling proceskostenveroordeling. De consumenten in kwestie doen er dus wellicht goed aan om er nog maar een nachtje over te slapen.