Een merk is een teken waarmee een bedrijf zijn producten of dienstverlening onderscheidt van andere producten. Dit kan een woordteken zijn zoals IKEA of Coca-Cola maar ook beeldtekens zoals het appeltje van Apple of het NS-symbool. Soms zijn zelfs kleuren en vormen ook een merk. Ook kan een handelsnaam of bedrijfsnaam worden vastgelegd als merk.
Anders dan bij het auteursrecht, is een merk pas beschermd als dit als zodanig is geregistreerd. Na registratie kan niemand anders het merk gebruiken zonder toestemming van de houder. Ook mag een ander bedrijf geen naam voeren die lijkt op het gedeponeerde merk als dit verwarring met merk kan opleveren. Gebeurt dit toch, dan is dit onrechtmatig, en kan de merkhouder tegen de inbreuk optreden door bijvoorbeeld een kort geding aan te spannen waarin wordt gevorderd de inbreukmaker te verbieden het merk of logo verder te gebruiken.
Voor merkenbescherming in Nederland moet het merk worden gedeponeerd bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE) waarna het merk wordt beschermd in de gehele Benelux. Aan deze inschrijving zijn kosten verbonden. Het depot is 10 jaar geldig waarna het depot kan worden verlengd. Op basis van een Benelux-inschrijving kan een merkhouder optreden tegen het gebruik of de registratie door derden van het merk of daarmee overeenstemmende tekens binnen de Benelux. Niet alleen kan hij optreden tegen latere Benelux-merken, maar tegen alle in de Benelux geldige merken, dus ook Gemeenschapsmerken (Europese merken) en internationale merken met geldigheid in de Benelux.
Wil je ook Europeesrechtelijke bescherming voor je merk (bijvoorbeeld als je zaken doet buiten de Benelux), dan moet kan je het merk ook inschrijven bij de Office for the Harmonization of the Internal Market in Spanje. Voor wereldwijde bescherming kan het merk worden gedeponeerd bij het World Intellectual Property Organization (WIPO) in Genève.
Niet elke naam of logo kan worden gedeponeerd als merk. Het merk moet aan een aantal eisen voldoen. Zo moet het merk onderscheidend zijn. Tekens die (enkel) beschrijvend zijn missen vaak deze onderscheidendheid. Zoals Fietsmagazine voor een tijdschrift over wielrennen. Ook mogen merken niet misleidend zijn. Een symbool van een koe op een varkensvleesproduct, bijvoorbeeld. Een merk mag verder geen inbreuk maken op overige intellectuele eigendomsrechten.
Ondanks juiste registratie kan het merkenrecht vervallen als het merk langer dan 5 jaar niet wordt gebruikt. Dan kan een ander het Merkenbureau vragen om het merk te laten vervallen. Ook als het merk een soortnaam wordt (jeep of walkman) dan kan het merkenrecht komen te vervallen. Heb je een merk geregistreerd en je gebruikt het niet precies zoals in de inschrijving staat omschreven (bijvoorbeeld het logo krijgt een nieuwe uitstraling), dan is het aan te raden om het merk opnieuw in te schrijven.
Een advocaat intellectueel eigendomsrecht van AMS Advocaten kan u van dienst zijn bij diverse zaken omtrent merkenrecht, zoals bij inbreuk op een merkrecht, het opstellen van een akte van overdracht van een merk, het opstellen van een licentieovereenkomst of geschillen omtrent inbreuk.