Ex-bestuurder aansprakelijk voor boedeltekort failliete onderneming wegens fraude?
Een bestuurder pleegt fraude en vervolgens gaat zijn onderneming failliet. Kan deze bestuurder aansprakelijk worden gehouden voor het boedeltekort? De curator in een recente procedure meende van wel en begon een rechtzaak tegen de ex-bestuurder. Hoe keek de rechter tegen deze zaak aan? Advocaat insolventierecht Marco Guit bespreekt de uitspraak.
Taak curator: liquideren onderneming
Het procesverloop van deze zaak was als volgt. Na het faillissement van Party Solutions B.V. had de curator de ex-bestuurder gedagvaard en hem aansprakelijk gesteld voor het boedeltekort op grond van onbehoorlijke taakvervulling. In een tussenvonnis had de rechter reeds geoordeeld dat de gedaagde zijn taak als bestuurder van de failliete onderneming inderdaad onbehoorlijk had vervuld. Gedaagde had immers fraude gepleegd door valselijk opgemaakte facturen in te boeken in de administratie. De vraag was nu of deze fraude een belangrijke oorzaak is geweest van het faillissement. Om dit vermoeden te ontzenuwen werd gedaagde in de gelegenheid gesteld om bewijs te leveren waaruit het tegendeel moet blijken.
Onbehoorlijke taakvervulling oorzaak faillissement?
Na het horen van verschillende getuigen aan de zijde van gedaagde en de curator komt de rechter tot het oordeel dat niet voldoende aannemelijk is gemaakt dat de (rol van gedaagde bij de) fraude en dus de onbehoorlijke taakvervulling van gedaagde een belangrijke oorzaak is geweest van het faillissement van de vennootschap. Er waren duidelijk andere oorzaken aanwezig waaronder het uiteenspatten van de internetbel in het algemeen. Gedaagde kan niet aansprakelijk worden gehouden voor het boedeltekort. De vordering van de curator wordt daarom afgewezen.
Bestuurdersaansprakelijkheid bij faillissement
Gaat een bedrijf failliet, dan kijkt de curator altijd of sprake is van bestuurdersaansprakelijkheid. Hij kan het bestuur aanspreken om alle schulden van het bedrijf te betalen als sprake is geweest van ‘kennelijk onbehoorlijk bestuur’ (wanbeleid) en aannemelijk is geworden dat dit wanbeleid het faillissement heeft veroorzaakt. Soms kan er overduidelijk sprake zijn geweest van wanbeleid (fraude is natuurlijk volstrekt onbehoorlijk) maar was een faillissement onvermijdelijk. Dan is een bestuurder niet aansprakelijk voor het boedeltekort.
Aansprakelijkheid wegens tekortkoming en ernstig verwijt
Gaat de bestuurder dan geheel vrijuit? Dat hoeft niet. De bestuurder die een onrechtmatige daad pleegt, is op grond van artikel 2:9 BW aansprakelijk voor schade. Als de fraude van de ex-bestuurder in dit geval tot schade heeft geleid, kan de curator deze schade aldus claimen op grond van artikel 2:9 BW. Dit is een andere rechtsgrond dan de aansprakelijkheid voor het boedeltekort bij faillissement (waarbij een verband tussen de onbehoorlijke taakvervulling en het faillissement vereist is). Ook kan de curator aangifte doen bij het OM. Fraude is immers ook een misdrijf.
Advocaat bij bestuurdersaansprakelijkheid
De rechtspraak op het gebied van bestuurdersaansprakelijkheid is volop in beweging. De advocaten van AMS hebben jarenlange ervaring in het optreden in zaken over bestuurdersaansprakelijkheid. Ze hebben zowel opgetreden voor benadeelde schuldeisers als ook voor aangesproken bestuurders.
