De bestuurders van een vennootschap die hebben ingestemd met de overdracht van activa van de vennootschap naar een zustermaatschappij waardoor er geen verhaal mogelijk was voor een grote schuldeiser, zijn aansprakelijk voor de tekortkoming van de vennootschap jegens die schuldeiser. Dit blijkt maar weer eens uit een recent arrest van het Hof Arnhem. Advocaat bestuurdersaansprakelijkheid Hidde Reitsma legt uit wanneer sprake is van bestuurdersaansprakelijkheid.
Bestuur van rechtspersoon is in principe niet aansprakelijk
Een bestuurder van een vennootschap met rechtspersoonlijkheid (BV/NV) is in beginsel niet aansprakelijk voor schulden van de vennootschap. Dat houdt onder meer in dat schade veroorzaakt door handelingen of tekortkomingen van de rechtspersoon niet op het privévermogen van de bestuurder kan worden verhaald. Er zijn echter uitzonderingen op deze regel.
Bestuurdersaansprakelijkheid op grond van OD: Beklamel-norm en betalingsonwil
Naast de wettelijk geregelde gevallen van bestuurdersaansprakelijkheid bij faillissement (als sprake is van kennelijk onbehoorlijk bestuur, waarvan vaststaat dat dit een belangrijke oorzaak was van het faillissement), kan een bestuurder ook aansprakelijk worden gehouden als de bestuurder een verplichting aangaat namens de vennootschap terwijl hij weet of redelijkerwijs behoort te begrijpen dat de vennootschap deze verplichting niet zal kunnen nakomen en geen verhaal zal bieden voor de schade (de zgn. Beklamel-norm). De bestuurder handelt dan onrechtmatig jegens de schuldeiser, waarvan hij immers weet dat die niet betaald kan worden. Hetzelfde geldt als sprake is van betalingsonwil: de bestuurder van BV op zich die wel kan (of kon) betalen, maar die er zonder goede reden voor zorgt dat de BV niet betaalt, en ook geen verhaal biedt, handelt ook onrechtmatig.
Ernstig verwijt bestuurder vereist voor aansprakelijkheid
Ook kan sprake zijn van bestuurdersaansprakelijkheid als een bestuurder heeft toegelaten dat de door hem bestuurde vennootschap een reeds eerder aangegane overeenkomst niet nakomt. Het zal dan van de concrete omstandigheden afhangen of het aan de bestuurder te maken verwijt voldoende ernstig is.
Curator start procedure tegen bestuurders
In deze zaak betrof het een geschil omtrent een door BV X onbetaald gelaten rekening van een –inmiddels failliete- schuldeiser. De curatoren van schuldeiser hadden –naast BV X- ook de bestuurders van BV X persoonlijk aansprakelijk gesteld voor de schade omdat er sprake zou zijn van betalingsonwil. In een incassoprocedure tegen de BV en de bestuurders hebben de curatoren betaling van het openstaande bedrag gevorderd.
Hof: bestuurders aansprakelijk door medewerking aan overdracht activa
Het Hof oordeelt dat er inderdaad sprake van bestuurdersaansprakelijkheid. Bestuurders hadden namelijk ingestemd met overdracht van de activiteiten c.q. activa van de vennootschap aan de zusterpartij zonder een voorziening op de balans op te nemen of op andere wijze geld te reserveren voor de vordering van schuldeiser. Omdat bestuurders konden weten dat de vennootschap na de overdracht niet meer aan haar betalingsverplichting kon voldoen en deze betalingsverplichting in voldoende mate vast stond, is er sprake van betalingsonwil.
Het handelen van bestuurders was zodanig onzorgvuldig dat hen daarvan een ernstig verwijt kan worden gemaakt, aldus het Hof Arnhem.
Advocaat voor risicoanalyse bestuurdersaansprakelijkheid
Het hangt altijd van de omstandigheden af of een bestuurder mogelijk aansprakelijk is voor een wanprestatie van een vennootschap. In dit geval was er overduidelijk sprake van het leeghalen van een BV om betaling van de vordering bewust onmogelijk te maken maar ook bij meer onschuldige gevallen kan een bestuurder te maken krijgen met een aansprakelijkheidsstelling. De rechtspraak op dit terrein is constant in beweging en een advocaat kan beter inschatten waar zich de juridische valkuilen bevinden.
