Iedere ondernemer kampt wel eens met een bedrijf dat de rekening niet betaalt. Incassomaatregelen zijn dan noodzakelijk. Maar wat als het bedrijf failliet gaat? Kun je de bestuurder van het bedrijf persoonlijk aanspreken als hij vooraf wist dat de failliete onderneming nooit in staat zou zijn de rekening te voldoen? Advocaat Hidde Reitsma, gespecialiseerd in bestuurdersaansprakelijkheid, bespreekt een recente uitspraak waarin dit aan de orde was.
Bestuurdersaansprakelijheid bij faillissement
In de zaak die hier aan de orde is had eiser installatiewerkzaamheden verricht in opdracht van de bestuurder van MH Technics. De facturen van eiser voor deze werkzaamheden zijn grotendeels onbetaald gebleven. MH Technics gaat vervolgens failliet. Eiser dagvaardt in een incassoprocedure de bestuurder van MH Technics. Eiser houdt de bestuurder primair aansprakelijk op grond van de overeenkomst. Eiser zou namelijk in opdracht van bestuurder in persoon (en niet voor de onderneming) de werkzaamheden hebben verricht. Subsidiair stelt eiser dat er sprake is van bestuurdersaansprakelijk.
Bestuurder of onderneming contractspartij?
De rechter gaat eerst in op de vraag in welke hoedanigheid de bestuurder de opdracht aan eiser heeft verstrekt. Dit is onder meer afhankelijk van wat de beide partijen jegens elkaar hebben verklaard en over en weer uit elkanders verklaringen en gedragingen hebben afgeleid. De rechter acht dat het voor eiser duidelijk had moeten zijn dat de bestuurder in dit geval heeft bedoeld te handelen als vertegenwoordiger van MH Technics: alle correspondentie tussen partijen stond op naam van MH Technics en er werd aan MH Technics gefactureerd. De bestuurder is aldus niet in persoon aansprakelijk voor de nakoming van de contractuele betalingsverplichting.
Rechtbank: eiser niet aan bewijsplicht voldaan
Wat betreft de vermeende bestuurdersaansprakelijkheid oordeelt de rechter dat eiser niet voldoende heeft bewezen dat de bestuurder wist dat de facturen niet betaald zouden worden dan wel dat de facturen doelbewust niet betaald werden. Nu de bestuurder de (niet nader onderbouwde) stellingen van eiser heeft betwist, kan de rechter niet anders dan de vordering van eiser afwijzen.
Bestuurdersaansprakelijkheid bij betalingsonwil
De bestuurder van een bedrijf is slechts onder bijzondere omstandigheden uit hoofde van onrechtmatige daad aansprakelijk, als de betreffende rechtspersoon wanprestatie pleegt. Vereist is dat aan de bestuurder een voldoende ernstig verwijt gemaakt kan worden. Volgens vaste rechtspraak kan een bestuurder aansprakelijk zijn wanneer hij de rechtspersoon (waarvan hij bestuurder is) een overeenkomst laat sluiten met een derde terwijl hij weet of redelijkerwijs behoort te begrijpen dat de rechtspersoon niet (tijdig) zal kunnen nakomen en geen verhaal zal bieden voor de schade die de derde hierdoor lijdt.
Advocaat bij bestuurdersaansprakelijkheid
Het persoonlijk aanspreken van een bestuurder als een onderneming haar (betalings)verplichtingen niet nakomt, blijkt in praktijk een moeilijke zaak. De bestuurder is alleen dan aansprakelijk als hem een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Slecht of naïef zaken doen waardoor betalingsproblemen ontstaan of faillissement, is niet voldoende. Als er vermoedens bestaan van bewust leeghalen van een BV om betaling te ontlopen, is het van groot belang een goed onderbouwd dossier aan te leggen. De bewijslast ligt immers op de eiser. AMS Advocaten heeft ruime ervaring in het procederen en incasseren van vorderingen.
