Bouwbegeleider geeft opdracht meerwerk: opdrachtgever gebonden?

Bij bouwprojecten van enige omvang komt meerwerk regelmatig voor. Dit meerwerk kan soms aanzienlijk zijn. Daarom moet een aannemer in principe de opdrachtgever hiervoor toestemming vragen. Maar kan een bouwbegeleider toestemming geven in plaats van opdrachtgever? En is de opdrachtgever dan aan deze toestemming gebonden? Deze vraag was de kern van een geschil waarover de rechtbank Amsterdam onlangs uitspraak deed. Advocaat bouwrecht Marco Guit licht de zaak toe.

Overeenkomst tot aanneming renovatieproject

De aannemer in deze kwestie bij de opdrachtgever een meerwerk factuur ingediend van bijna € 100.000. Opdrachtgever weigerde de factuur te betalen omdat hij hiertoe vooraf geen schriftelijke opdracht had gegeven. In de rechtszaak die volgde, stelde de advocaat van de aannemer dat de bouwbegeleider, die in opdracht van opdrachtgever het project begeleidde, steeds mondeling opdracht had gegeven tot het meerwerk. De opdrachtgever betwistte dat de bouwbegeleider een volmacht had om opdracht te geven tot meerwerk.

Begeleider bouw vertegenwoordigingsbevoegd

De rechtbank was van oordeel dat de aannemer in deze zaak gerechtvaardigd erop mocht vertrouwen dat de bouwbegeleider wel deze beslissingsbevoegdheid was verleend. De opdrachtgever heeft namelijk zelf de indruk gewekt dat dit zo was. De rechtbank wijst erop dat aannemer eerder eindafrekeningen heeft verzonden voor een aantal andere huizen uit dit renovatieproject. Hierin waren ook meerwerk facturen meegenomen waarvoor geen schriftelijke opdracht was gegeven door opdrachtgever. Dit meerwerk was eveneens steeds mondeling door de bouwadviseur opgedragen. Maar de opdrachtgever heeft deze facturen niettemin zonder protest voldaan.

Rechtbank: opdrachtgever moet meerwerk betalen

Omdat aan die eerdere meerwerk facturen evenmin een schriftelijke opdracht van opdrachtgever ten grondslag lag, mocht aannemer er vanuit gaan dat de bevoegdheid van de bouwbegeleider om zelfstandig opdracht tot meerwerk te geven, niet ter discussie stond. De opdrachtgever is aldus gebonden aan de mondelinge opdrachten van de bouwbegeleider en in beginsel verplicht het meerwerk te betalen, aldus de rechter.

Wettelijke regeling meerwerk

De wettelijke regeling met betrekking tot meerwerk houdt in dat als een opdrachtgever toevoegingen of veranderingen in het werk wil, de aannemer alleen een verhoging van de prijs kan vordering, als hij de opdrachtgever tijdig erop heeft gewezen dat deze veranderingen noodzakelijkerwijs een verhoging van de prijs met zich meebrengen. Deze meldingsplicht is niet nodig als de opdrachtgever redelijkerwijs had moeten begrijpen dat de gewenste verandering meer geld kost dan geoffreerd. Maar steeds geldt dat meerwerk alleen door de opdrachtgever moet worden betaald als de opdrachtgever opdracht heeft gegeven tot of heeft ingestemd met het betreffende meerwerk.

Advocaat bouwrecht bij geschil met aannemer

Ondanks een heldere wettelijke regeling leidt meerwerk vaak tot geschillen tussen aannemer en opdrachtgever. Niet alleen de wijze waarop meerwerk wordt opgedragen of uitgevoerd, maar ook de kosten ervan en of deze kosten niet reeds onder de offerte zouden moeten vallen, zijn veelvoorkomende discussies. Zeker bij omvangrijke projecten is het aan te raden om zoveel mogelijk schriftelijk vast te leggen. Ook een uitgebreidere meerwerkregeling in de overeenkomst van aanneming en een duidelijk bouwcontract kan helpen.