Vrouw verduistert € 500.000: echtgenoot hoofdelijk aansprakelijk?
Een werkneemster verduisterde ruim € 500.000 bij haar werkgever. Zij wordt veroordeeld tot terugbetaling van dit gehele bedrag. En terecht! Maar kan de werkgever ook verhaal halen bij de echtgenoot van de werkneemster? Kan de echtgenoot hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor de schade die zijn vrouw heeft aangericht? De rechter beoordeelde of er sprake was van hoofdelijke aansprakelijkheid. Advocaat verbintenissenrecht Hidde Reitsma licht dit opmerkelijke vonnis toe.
Grondslagen van hoofdelijke aansprakelijkheid
In deze procedure had de werkgever de echtgenoot (hierna: gedaagde) in een procedure aangesproken tot hoofdelijke terugbetaling van de schade die de vrouw had aangericht. Primair deed de werkgever een beroep op de tussen de vrouw en gedaagde bestaande algehele gemeenschap van goederen. Subsidiair beriep hij zich op een onrechtmatige daad. En tot slot zou er sprake zijn van ongerechtvaardigde verrijking door gedaagde.
Aansprakelijkheid wegens gemeenschap van goederen?
Hoofdregel bij de algehele gemeenschap van goederen is dat alle goederen van de echtgenoten tot die gemeenschap behoren. Ook alle schulden van de echtgenoten vallen in die gemeenschap (artikel 1:94 lid 1 en 2 BW). De kantonrechter overweegt dat de schuld van € 500.000 volgens deze hoofdregel in beginsel in de gemeenschap valt.
Hoofdelijke aansprakelijkheid huwelijkse gemeenschap
Maar is er ook sprake van hoofdelijke aansprakelijkheid? Op grond van artikel 1:85 BW zijn beide echtgenoten hoofdelijk aansprakelijk voor de ten behoeve van de gewone gang van huishouding aangegane verbintenissen. De verduistering van de gelden is geen activiteit die valt onder de gewone gang van de huishouding. Dit betekent dat uitsluitend degene die de gelden heeft verduisterd door de werkgever kan worden aangesproken. Gedaagde is dus niet op grond van zijn huwelijkse gemeenschap aansprakelijk.
Is er sprake van onrechtmatige daad door gedaagde?
Dan de vraag of er sprake is van onrechtmatige daad. Volgens de werkgever heeft gedaagde onrechtmatig en onzorgvuldig gehandeld, omdat hij wist, althans behoorde te weten, dat er binnen de gemeenschappelijke huishouding structureel hoge aanvullende bedragen binnenkwamen. De werkgever verwijt gedaagde dat hij hier (lees; de verduistering) niets aan heeft gedaan. De rechter meent dat niet is aangetoond dat gedaagde op de hoogte van de verduistering was. Bovendien deed zijn vrouw de administratie dus heeft hij de extra inkomsten niet opgemerkt.
Aansprakelijk wegens ongerechtvaardigde verrijking
Wel acht de rechter dat gedaagde ongerechtvaardigd is verrijkt door de verduistering. Verarming van de werkgever staat vast. De verduisterde bedragen zijn in het vermogen van de vrouw en gedaagde terechtgekomen, en dus is gedaagde verrijkt ten koste van de werkgever. Dit betekent echter niet dat gedaagde aansprakelijk kan worden gehouden voor het totale bedrag van de verduistering. Enkel het bedrag waarvan gedaagde (daadwerkelijk) profijt heeft ondervonden. Dat blijkt € 85.000 te zijn. De rechter veroordeelt gedaagde dan ook hoofdelijk tot terugbetaling van dit bedrag aan de werkgever.
