Een Haagse stichting mag een bedrijfsruimte niet als moskee gebruiken. De grond waarop de bedrijfsruimte staat was in erfpacht uitgegeven, en in de erfpachtakte staat een verplichting jegens de gemeente (de erfverpachter) om het pand ‘uitsluitend’ als bedrijfsruimte te gebruiken. Volgens de gemeente betekent dit dat de bedrijfsruimte niet als moskee mag worden gebruikt, en de rechtbank was het daar mee eens. Advocaat vastgoedrecht Thomas van Vugt ligt de uitspraak toe.
Wat is erfpacht?
Erfpacht houdt in dat de eigenaar van een stuk grond die niet heeft verkocht, maar een gebruiksrecht aan een derde heeft verleend. Dat gebruiksrecht wordt erfpacht genoemd en staat ingeschreven in het kadaster. De erfpachter mag de grond gebruiken, mag de grond bebouwen, maar moet zich daarbij wel aan de voorwaarden houden die in de erfpachtakte zijn vastgelegd. Erfpacht is een constructie die in het verleden vaak door gemeentes werd gekozen bij de uitgifte van grond. Veel vastgoed in Amsterdam is als erfpachtgerecht uitgegeven.
Appartement mag enkel als bedrijfsruimte gebruikt worden
De stichting die in deze zaak gedaagde was, is in november 2016 eigenaar geworden van een appartementsrecht dat met een erfpachtconstructie door de gemeente was uitgegeven. Zowel in de koopovereenkomst als in de erfpachtakte staat dat het appartementsrecht uitsluitend als bedrijfsruimte mocht worden gebruikt, en dat het College van B&W ontheffing kan verlenen van die verplichting. Kort na de aankoop heeft de gemeente Den Haag – voor zover nodig – ook gemeld aan de stichting dat er een verplichting is tot gebruik van het appartement als bedrijfsruimte.
Gebruik als gebedsruimte in strijd met erfpachtakte
In juni 2017 heeft de gemeente er lucht van gekregen dat de stichting het appartement iedere vrijdag als gebedsruimte gebruikt. In juli is er vervolgens overleg geweest, maar dat heeft er niet toe geleid dat de stichting met het gebruik van het appartement als gebedsruimte is gestopt. Daarom heeft de gemeente een kort geding tegen de stichting opgestart en heeft gevorderd dat de stichting wordt bevolen om het met de erfpachtakte strijdige gebruik te staken.
Vordering gemeente in kort geding toegewezen
Op de zitting heeft de advocaat van de stichting verklaard dat als er regelmatig gebedsdiensten worden gehouden, dat dit nog niet betekend dat het pand moet worden aangemerkt als een moskee. Wel erkent de stichting dat zij het pand voor “maatschappelijke doeleinden” gebruikt, en dus niet alleen maar als bedrijfsruimte. Daarin ziet de rechtbank aanleiding om de vorderingen van de gemeente toe te wijzen. Immers: het enkele feit dat het appartement (ook) voor maatschappelijke doeleinden wordt gebruikt, maakt volgens de rechtbank al dat er van een uitsluitend gebruik als bedrijfsruimte geen sprake is. Daarmee staat dus al vast dat het gebruik van de stichting in strijd is met de bestemming zoals die in de erfpachtakte staat. De vorderingen van de gemeente worden daarom toegewezen.
Gebruik in strijd met bestemming
De bestemming die aan een pand wordt gegeven is vaak aanleiding voor geschillen en procedures. Zo kunnen er bestemmingen zijn vastgelegd in een bestemmingsplan, maar ook civielrechtelijk zoals in de akte van splitsing , maar ook in de erfpachtakte.
Advocaat vastgoedrecht adviseert over erfpacht
Afhankelijk van waar de bepalingen over de bestemming zijn opgenomen kan er ofwel bestuursrechtelijk, dan wel civielrechtelijk tegen een dergelijk strijdig gebruik worden opgetreden. Neem voor advies daarover contact op met de specialist vastgoed van AMS Advocaten.
