Een interessante uitspraak over de bijzondere zorgplicht die een bedrijf heeft jegens een minderheidsaandeelhouder. De bestuurder in kwestie, tevens minderheidsaandeelhouder, is bij besluit van de algemene vergadering van aandeelhouders (AvA) door de twee overige aandeelhouders ontslagen. In kort geding eist hij de opschorting van dit besluit. Hoe beoordeelt de voorzieningenrechter zo’n eis? Advocaat ondernemingsrecht Marco Guit licht de uitspraak toe.
Vertrouwensbreuk tussen de directie-aandeelhouders
In deze zaak hadden de drie gelijke aandeelhouders van een specialistisch oogcentrum een verschil van inzicht over een eventuele overname van het bedrijf door een derde. Eiser in deze zaak, directeur-aandeelhouder A, stond afwijzend tegenover overname. Gedaagden, directeur-aandeelhouder B en C, waren wel enthousiast. Dit meningsverschil leidde uiteindelijk tot ernstig verstoorde verhoudingen tussen partijen. Gedaagden besloten vervolgens op een buitengewone aandeelhoudersvergadering tot ontslag van eiser als bestuurder van de onderneming. Tevens werd de arbeidsovereenkomst met eiser opgezegd.
Vordering tot opschorting besluit AvA in kort geding
Eiser vordert in kort geding opschorting van het besluit van de AvA. Hij voert aan dat het ontslagbesluit in strijd is met de redelijkheid en billijkheid en de zorgvuldigheid die gedaagden als mede-aandeelhouders, zakenpartners en collega’s jegens eiser in acht moeten nemen.
Uitgangspunt: bijzondere zorgplicht vennootschap
De Voorzieningenrechter stelt voorop dat een vennootschap jegens haar minderheidsaandeelhouders een bijzondere zorgvuldigheid in acht dient te nemen. Zo zal de vennootschap moeten voorkomen dat er een verstrengeling plaatsvindt van haar belangen met die van haar directie of meerderheidsaandeelhouders, al dan niet ten koste van haar minderheidsaandeelhouders.
Zorgvuldigheid jegens minderheidsaandeelhouder
In dit geval is de rechter van oordeel dat gedaagden deze zorgvuldigheidsnorm niet voldoende in acht hebben genomen. Uit de stukken blijkt duidelijk dat zij in toenemende mate hebben geprobeerd eiser op een zijspoor te rangeren. De onherstelbare vertrouwensbreuk die volgens gedaagden aan het ontslag ten grondslag lag, is niet te wijten aan eiser maar aan gedaagden: zij hebben te weinig rekening gehouden met de te respecteren belangen van eiser als minderheidsaandeelhouder. Dat eiser op een gegeven moment geen andere keuze had dan op zijn strepen te gaan staan, is niet verwonderlijk. Het besluit tot ontslag is aldus ondeugdelijk en wordt opgeschort.
Advocaat bij ontslag of schorsing bestuurder
Het bestuur wordt benoemd door de AvA. De mogelijkheden om bestuurders te benoemen of ontslaan door houders “van aandelen van een bepaalde soort of aanduiding” wordt bij de Flex-BV verruimd (artikel 2:242 BW). Bestuurders kunnen te allen tijde worden geschorst en ontslagen.
Statuten: bestuurder moet worden gehoord
In de meeste gevallen bepalen de statuten van de vennootschap dat de betrokken bestuurder op een voorgenomen besluit (van de aandeelhoudersvergadering of de Raad van Commissarissen) dient te worden gehoord, of dat deze een raadgevende stem heeft (op een bepaling van deze strekking). Dit volgt ook uit de wet (die bepaalt dat de bestuurders en de commissarissen als zodanig een raadgevende stem hebben in de AvA, artikel 2:227 lid 4 BW), en de redelijkheid en billijkheid die de bij de vennootschap betrokken partijen jegens elkaar in acht moeten nemen (artikel 2:8 BW). Let wel op de nadere bijzondere regels die gelden bij het ontslag van een statutair-directeur.
