Nu de economie weer aantrekt, zien we dat er meer bedrijfsovernames plaatsvinden. De overname van een bedrijf is zowel voor de koper als de verkoper een belangrijk proces, waarbij helaas ook veel kan misgaan. De meeste geschillen ontstaan omdat partijen zich niet goed laten adviseren of hun afspraken niet duidelijk genoeg op papier (laten) zetten. Advocaat ondernemingsrecht Hidde Reitsma legt uit wat er bij een overnameproces allemaal komt kijken en waar de partijen aan moeten denken.
Onderhandelingen over een overname
Een bedrijfsovername komt vaak voort uit gesprekken tussen de koper en verkoper die al langere tijd duren. Vaak hebben partijen het gevoel dat zij al verregaand in onderhandeling zijn, terwijl de koper bijvoorbeeld nog helemaal niet weet of het bedrijf dat hij wil kopen inderdaad wel zo goed draait als de verkoper doet voorkomen. Ook de verkoper kan zich nog onvoldoende hebben verdiept in de koper:
- Is hij wel in staat om het bedrijf te leiden?
- Hoe wordt er omgegaan met de overgang van het oude bestuur naar het nieuwe bestuur?
- Welke afspraken worden er gemaakt over de betaling van de koopprijs?
- Is de koper wel in staat om de koopprijs over een aantal jaren gespreid te betalen?
De onderhandelingen over een overname kunnen grofweg worden onderverdeeld in drie fases: verkenning, onderhandelingen die leiden tot de koopovereenkomst en de daadwerkelijke overdracht.
Het overnameproces: besprekingen en onderhandelingen
Als een partij een bedrijf wil overnemen, doet hij er goed aan om, nadat hij kennis heeft gemaakt met de potentiële verkoper, zijn financiële- en juridische adviseurs in dit proces te betrekken. De koper zal vertrouwelijke informatie willen verkrijgen, waarvoor de verkoper de koper een geheimhoudingsovereenkomst laat tekenen. Op basis daarvan krijgt de koper soms de gelegenheid om gedurende bepaalde tijd exclusief onderzoek te doen. De wijze waarop dat onderzoek plaatsvindt en de hoeveelheid vragen die hier worden gesteld, zijn later van belang bij de inhoud van de door de verkoper te verstrekken garanties. Bovendien kunnen de financiële adviseurs van de koper de financiële administratie van de onderneming doorlichten en zich een goed beeld vormen van de werkelijke waarde van de onderneming en de potentie daarvan.
De overnameovereenkomst: aandelen of activa
Nadat het onderzoek heeft plaatsgevonden en de resultaten hiervan bekend zijn, gaan partijen vervolgens onderhandelingen aan over de inhoud van de koopovereenkomst. De overname van de onderneming vindt meestal plaats in de vorm van een aandelentransactie. De koper koopt de aandelen in de onderneming die de verkoper hield. Soms is er aanleiding om een transactie op een andere manier vorm te geven, bijvoorbeeld als sprake is van een onderneming die niet door een rechtspersoon wordt gedreven, maar via een eenmanszaak of een VOF. Dan is vaak sprake van een activa-/passivatransactie, waarbij alle bezittingen en verplichtingen van de onderneming door de koper worden overgenomen. Het opstellen van een goede overnameovereenkomst, met de juiste garanties en voorwaarden is maatwerk. Het verdient aanbeveling dit over te laten aan de specialist, ook als de overname niet zo veel om het lijf heeft.
De afronding van de koop: de closing
Nadat de koopovereenkomst is getekend, duurt het vaak nog enige tijd voordat de transactie is afgerond. Op een meestal vooraf bepaalde datum, die meestal “closing” wordt genoemd, wordt het deel van de koopprijs dat bij overdracht wordt betaald voldaan, en worden de aandelen of de activa juridisch aan de koper geleverd. Daarbij worden vaak ook afspraken geëffectueerd over bijvoorbeeld het terugtreden van de verkoper als bestuurder, het sluiten van een adviesovereenkomst door de verkoper, of anderszins. Meestal vindt closing bij een notaris plaats: aandelen in een BV of NV moeten in Nederland worden geleverd bij notariële akte.
Advocaat ondernemingsrecht voor bedrijfsovername
AMS Advocaten heeft veel ervaring met bedrijfsovernames en adviseert regelmatig bij dergelijke processen. Wij werken samen met ervaren financieel en fiscaal deskundigen om de overname tot een succes te maken. Neem gerust contact op!