Hoge Raad: bestuurder persoonlijk aansprakelijk wegens onrechtmatige daad
In een recent arrest van de Hoge Raad werd een bestuurder van een BV persoonlijk aansprakelijk gesteld voor schade van derden. De Hoge Raad overwoog dat hij niet aansprakelijk werd gehouden vanwege onbehoorlijke taakuitoefening als bestuurder, maar omdat hij een op hem persoonlijk rustende zorgvuldigheidsverplichting had geschonden. Betekent deze uitspraak een uitbreiding van de bestuurdersaansprakelijkheid? Advocaat Hidde Reitsma legt uit.
Vennootschap is aansprakelijk voor wanprestatie / onrechtmatige daad
In het vennootschapsrecht is het uitgangspunt dat de vennootschap primair aansprakelijk is voor schade die een derde lijdt als de vennootschap (contractuele of wettelijke) verplichtingen niet nakomt. Onder omstandigheden kan ook een bestuurder aansprakelijk worden gehouden. Dit is bijvoorbeeld het geval als een bestuurder een verplichting aangaat namens de vennootschap terwijl hij weet of redelijkerwijs behoort te begrijpen dat de vennootschap deze verplichting niet kan nakomen en geen verhaal zal bieden voor de ontstane schade (de zogenaamde Beklamel-norm). Omdat de wanprestatie door de bestuurder te voorzien was, treft hem dan persoonlijk een verwijt. De aansprakelijkheid van de bestuurder vloeit in zo’n geval dus voort uit de wetenschap van bestuurder omtrent de wanprestatie c.q. onrechtmatige handeling van de vennootschap.
Onrechtmatige daad van bestuurder zelf
De Hoge Raad heeft in dit arrest echter bevestigd dat een bestuurder ook los van het (onrechtmatig) handelen van een BV aansprakelijk kan worden gesteld voor schade indien de bestuurder zelf een onrechtmatige daad pleegt. Zijn aansprakelijkheid is dan niet verbonden aan een eventuele aansprakelijkheid van de BV.
Gedupeerde kopers Spaanse villa vorderen schadevergoeding
De feiten in deze zaak liggen als volgt. Een bestuurder van een BV had onder de naam van BV bemiddeld bij de verkoop van een half afgebouwde villa in een Spaans woningbouwproject aan Nederlandse kopers. Na een aanbetaling van € 110.000, vernemen kopers dat de villa is afgebroken omdat er geen bouwvergunning was afgegeven en er op het betreffende perceel niet mocht worden gebouwd. In een procedure vorderen de gedupeerde kopers vervolgens hoofdelijke veroordeling tot schadevergoeding van de bestuurder en de BV.
Hoge Raad: Bestuurder persoonlijk aansprakelijk
Het Hof overweegt dat zowel de BV als de bestuurder zozeer professioneel betrokken waren bij de totstandkoming van de koopovereenkomst dat zij zich de belang van kopers hadden moeten aan trekken door zich goed op de hoogte te stellen van de (on)mogelijkheden van woningbouw ter plaatse en het kunnen krijgen van een bouwvergunning en door de kopers juist en volledig te informeren of waarschuwen. De bestuurder wordt daarnaast persoonlijk verweten dat hij niet nader onderzoek heeft gedaan naar de situatie ter plaatse en, sterker nog, kopers niet heeft geïnformeerd over de hem bekende risico’s. Het Hof acht de bestuurder daardoor persoonlijk uit onrechtmatige daad aansprakelijk jegens kopers. De bestuurder en de BV worden hoofdelijk veroordeeld om een schadevergoeding aan de kopers te betalen.
AMS Advocaten: specialist in bestuurdersaansprakelijkheid
Deze uitspraak is bijzonder omdat de aansprakelijkheid van de bestuurder en de BV als het ware nevengeschikt zijn aan elkaar en niet, zoals meestal het geval, aan elkaar gekoppeld. Je kan hier dan ook strikt genomen niet spreken van een uitbreiding van de bestuurdersaansprakelijkheid, omdat de bestuurder is niet uit hoofde van zijn bestuurdersschap aansprakelijk gehouden maar op grond van zijn persoonlijke betrokkenheid bij de schade.
