Aansprakelijkheid bestuurder voor schulden uit huurovereenkomst
In een recente zaak bij het Gerechtshof Den Haag ligt de vraag voor of de feitelijk beleidsbepaler/indirect bestuurder die namens een vennootschap een huurovereenkomst aangaat persoonlijk aansprakelijk is voor de ontstane huurschuld en de daarmee samenhangende kosten.
Achtergrond
Deze zaak gaat om de bestuurder A (appellant), aanvankelijk indirect bestuurder en later bestuurder van TDV Holding (huurder) en B (geïntimeerde, verhuurder). TDV Holding en de verhuurder hebben een huurovereenkomst ondertekend met betrekking tot een bedrijfsruimte in Dordrecht. In de huurovereenkomst is bepaald dat het gehuurde alleen mag worden gebruikt door “Modos Fashion” en dat het niet is toegestaan het gehuurde in onderhuur af te staan. Op enig moment is er een huurachterstand ontstaan en is gebleken dat TDV Holding het gehuurde toch had onderverhuurd.
De verhuurder heeft TDV Holding in kort geding gedagvaard voor de kantonrechter en ontruiming gevorderd van het gehuurde wegens een huurachterstand en onderverhuur in strijd met de huurovereenkomst. Vervolgens heeft de verhuurder TDV Holding in kort geding gedagvaard voor betaling achterstallige huur, boetes wegens illegale onderhuur en kosten. TDV is in allebei deze procedures bij verstek veroordeeld, maar werkt nergens aan mee.
Eerste aanleg
In eerste aanleg vorderde de verhuurder daarom veroordeling van bestuurder A tot betaling aan van € 12.825,45, vermeerderd met rente en de proceskosten. Bestuurder A vorderde in reconventie een vergoeding voor de schade die hij geleden zou hebben.
De rechter heeft de vordering van de verhuurder (grotendeels) toegewezen en de vorderingen van de bestuurder afgewezen. Daarbij overwoog de rechter dat bestuurder A als feitelijk bestuurder van TDV Holding heeft bewerkstelligd dat TDV Holding de onder de huurovereenkomst verschuldigde huur niet heeft betaald, zonder dat daarvoor een geldige reden bestond. Daarnaast heeft bestuurder A bewerkstelligd dat het gehuurde in strijd met de huurovereenkomst deels werd gebruikt door A&T Vlechtwerk. Hem valt volgens de rechtbank van dit handelen een persoonlijk, ernstig verwijt te maken.
Indirect bestuurder ook aansprakelijk
In hoger beroep vordert bestuurder A vernietiging van het bestreden vonnis en stelt hij een vijftal grieven in.
Bestuurder A klaagt in zijn eerste grief I dat de kantonrechter heeft miskend dat tijdens de periode van belang Modos Fashion enig bestuurder was van TDV Holding. Hij stelt dat bij het aangaan van de huurovereenkomst hij dus heeft gehandeld als gevolmachtigde van Modos Fashion, waardoor hij niet als feitelijk bestuurder, maar als indirect bestuurder van TDV Holding handelde. Het gerechtshof oordeelt dat deze grief faalt, omdat (ook) indirect bestuurders persoonlijk aansprakelijk kunnen zijn voor de schulden van een vennootschap en dat appellant feitelijk voor TDV Holding optrad en beslissingen nam.
Persoonlijk ernstig verwijt?
Bestuurder A bestrijdt voorts met grieven II tot en met V dat aan bestuurder A ter zake van de niet-nakoming van de verplichtingen uit de huurovereenkomst door TDV Holding een persoonlijk (voldoende) ernstig verwijt valt te maken.
Het hof stelt voorop dat het uitgangspunt is dat alleen een rechtspersoon zelf (in dit geval TDV Holding) aansprakelijk is voor haar schulden. Voor persoonlijke aansprakelijkheid van een (indirect) bestuurder, naast de rechtspersoon, kan aanleiding bestaan indien de bestuurder (i) namens de vennootschap heeft gehandeld dan wel (ii) heeft bewerkstelligd of toegelaten dat de rechtspersoon zijn wettelijke of contractuele verplichtingen niet nakomt. De bestuurder heeft jegens de schuldeiser van de vennootschap onrechtmatig gehandeld wanneer hem, mede gelet op zijn verplichting tot een behoorlijke taakuitoefening als bedoeld in art. 2:9 BW, een voldoende ernstig verwijt kan worden gemaakt.
Van een persoonlijk ernstig verwijt kan pas sprake zijn als komt vast te staan dat de bestuurder bij het namens de vennootschap aangaan van verbintenissen wist of redelijkerwijze behoorde te begrijpen dat de vennootschap niet aan haar verplichtingen zou kunnen voldoen en geen verhaal zou bieden voor de als gevolg daarvan optredende schade.
Uit de omstandigheden van deze zaak blijkt hier geen sprake van te zijn. Hoewel TDV Holding voorafgaand aan het sluiten van de huurovereenkomst minder succesvolle jaren heeft gehad, rechtvaardigt dit volgens het hof niet de conclusie dat zij niet zou kunnen voldoen aan hun verplichtingen. TDV holding heeft bij aanvang 50% van de waarborgsom betaald en heeft vervolgens maandenlang de huur kunnen betalen. Deze omstandigheden maken dat niet geoordeeld kan worden dat bestuurder A had moeten voorzien dat TDV Holding niet aan haar verplichtingen uit deze overeenkomst zou kunnen voldoen en geen verhaal zou bieden voor de als gevolg daarvan optredende schade.
Het hof komt dus tot oordeel dat er geen sprake is van een persoonlijk ernstig verwijtbaarheid handelen en vernietigt daarbij het vonnis van de kantonrechter.
Tot slot
De ondernemingsrecht advocaten van AMS hebben – als advocaat van bestuurders, maar ook in de rol van curator – een ruime ervaring op het gebied van bestuurdersaansprakelijkheid. Ook is hun praktijkervaring buitengewoon waardevol in het kunnen inschatten van de procesrisico’s.
