Hoger beroep tegen faillietverklaring? Nieuw onderzoek naar steunvorderingen vereist!

Sander Schouten Sander Schouten 29 januari 2014 3 min

De Hoge Raad heeft onlangs een belangrijke uitspraak gedaan over de wijze waarop in  hoger beroep de vernietiging van een faillietverklaring moet worden beoordeeld. In deze zaak ging het kort gezegd om de vraag of het al dan niet toelaatbaar is om tijdens de appelprocedure tot faillietverklaring steunvorderingen te (laten) voldoen door derden, of dat die betalingen niet mogen worden meegenomen in de beoordeling. Advocaat insolventierecht Sander Schouten geeft een toelichting op het arrest.

Pluraliteitsvereiste: steunvorderingen aanwezig

In deze zaak had een schuldeiser het faillissement aangevraagd van een schuldenaar. De rechtbank wees het verzoek toe omdat de vordering van de schuldeiser aannemelijk was gemaakt, de schuldenaar in een toestand verkeerde dat hij was opgehouden met betalen en er sprake was van pluraliteit van schuldeisers. Er waren diverse steunvorderingen aanwezig. De failliet ging in hoger beroep en voerde aan dat de steunvorderingen inmiddels waren voldaan, dan wel waren kwijtgescholden.

Hof: voldoening steunvordering leidt niet tot vernietiging

Het hof verwierp het verweer van de failliet en stelde dat in een eenmaal uitgesproken faillissement moet worden uitgegaan van het bestaan van schulden (en zelfs van nog onbekende schulden), tenzij het tegendeel aannemelijk kan worden gemaakt. Dat de failliet de steunvorderingen heeft voldaan zonder de vordering van de aanvrager te betalen of hiervoor zekerheid te stellen, is volgens het hof een doorbreking van de paritas creditorum (het beginsel dat alle schuldeisers gelijk behandeld moeten worden). Het hof ziet geen aanleiding de faillietverklaring te vernietigen.

Hoge Raad: hof moet aanvraag integraal opnieuw toetsen

De Hoge Raad maakt in cassatie korte metten met het oordeel van het hof. Een rechter in hoger beroep dient opnieuw te onderzoeken of aan de vereisten voor faillietverklaring is voldaan. Hierbij dient hij uit te gaan van de toestand ten tijde van zijn uitspraak en dus niet van de (eerdere) situatie ten tijde van de faillietverklaring. Dit brengt met zich mee dat wijzigingen die zich gedurende het hoger beroep hebben voorgedaan, zoals de voldoening van steunvorderingen, moeten worden meegenomen in het oordeel. Kortom, de appelrechter moet opnieuw beoordelen of er aan het vereiste van pluraliteit van schuldeisers is voldaan. In deze zaak heeft het hof dit niet juist beoordeeld. Het voldoen van steunvorderingen is niet ontoelaatbaar (al kunnen de kosten wel voor rekening van de failliet komen) en levert geen doorbreking van het paritas creditorum op. De zaak wordt terugverwezen naar een ander hof om opnieuw te worden beoordeeld.

Advocaat voor verzet of hoger beroep bij faillissement

Uit deze zaak blijkt maar weer hoe belangrijk het kan zijn om hoger beroep in te stellen tegen een faillietverklaring. Bij de behandeling van de faillissementsaanvraag maar meer nog bij een verzoek tot vernietiging van een faillietverklaring, komt het aan op snel handelen: van de schuldenaar maar ook van de advocaat. AMS heeft een ervaren faillissementspraktijk en de advocaten worden regelmatig als curator aangesteld. Ze weten dus van de hoed en de rand. Wilt u een faillissement voorkomen of een faillietverklaring vernietigen, neem dan tijdig contact op met ons team voor advies en procedurele bijstand.