Pizza bestellen tijdens de nachtdienst komt PI werknemer duur te staan

Een werkgever kan de arbeidsovereenkomst met de werknemer laten ontbinden wegens verwijtbaar handelen van de werknemer. De werkgever moet dan aannemelijk maken dat van hem in redelijkheid niet gevergd kan worden dat hij de arbeidsverhouding met deze werknemer nog langer voortzet. In deze situatie hoeft de werkgever niet aan te tonen dat herplaatsing in een andere functie niet mogelijk is. Zeer recent wees het Gerechtshof Den Haag een beschikking waarin een ontbindingsverzoek op grond van (ernstig) verwijtbaar handelen centraal staat. Arbeidsrecht advocaat Sander Schouten bespreekt deze uitspraak.

Werkzaam in de penitentiaire inrichting


Sinds 1997 werkte de werknemer als Senior Penitentiair Inrichtingswerker bij de PI (PIW’er). De werknemer werkte op een locatie waar een groot aantal gedetineerden gehuisvest is met een extreem, hoog of verhoogd risico tot vluchten en daarmee ook een groot maatschappelijk risico. In deze PI zit ook de Terroristenafdeling waardoor extra veiligheidsmaatregelen worden getroffen. Vorig jaar vervulde de werknemer in de nacht van 4 op 5 februari de functie van wachtcommandant.


Pizza besteld


Tijdens zijn nachtdienst bestelde de werknemer een pizza, waarvoor hij zowel de buitendeur als de binnendeur had geopend om de pizzabezorger binnen te laten. Na intern onderzoek is de werknemer geschorst en is hem de toegang tot de dienstonderdelen ontzegd.

Ontbindingsverzoek


In de onderhavige procedure heeft DJI verzocht de arbeidsovereenkomst wegens (ernstig) verwijtbaar handelen te ontbinden. De werknemer handelde volgens DJI in strijd met de geldende gedragsregels, werkinstructies, het integriteitsbeleid en de protocollen binnen de PI. Ook had de werknemer de veiligheid van de collega’s in gevaar kunnen brengen. Naar mening van DJI wees dit op (ernstig) plichtsverzuim.


Eerste aanleg


De kantonrechter oordeelde in eerste aanleg dat de werknemer weliswaar steken had laten vallen, maar dat hem niet een zo ernstig verwijt kon worden gemaakt dat dit een ontbinding kon rechtvaardigen. Het ontbindingsverzoek van DJI werd dus afgewezen.


Hoger beroep


DJI liet het hier niet bij zitten en stelde hoger beroep in. Het hof is van oordeel dat de werknemer wél een verwijt kan worden gemaakt van het pizza-incident. Hij was immers in zijn hoedanigheid van wachtcommandant (tevens senior PIW’er) verantwoordelijk voor een goede gang van zaken tijdens de nachtdienst. Hij had geen toestemming gevraagd, laat staan gekregen van de piketfunctionaris, voor het openen van de buitendeur na 22:00 uur. In de Dienstinstructie Nachtdienst staat expliciet opgenomen dat toestemming was vereist.

Onveilige situatie laten ontstaan

Het hof gaat verder door te oordelen dat de werknemer een onveilige situatie heeft laten ontstaan en laten voortbestaan ten aanzien van vlucht- en smokkelgevaar door het openen van de buitendeur tijdens de nachtdienst. Hij heeft actief meegewerkt aan de bezorging van een pizza door de binnendeur voor een onbekend persoon (de pizzakoerier) te openen. Ook heeft de werknemer – in strijd met de regels – het piepalarm genegeerd en heeft daar nadien ook geen melding van gemaakt. Dat had van hem, als wachtcommandant, wel verwacht mogen worden volgens het hof.

Nachtdienst deels liggend doorgebracht

Naast het laten ontstaan van een gevaarlijke situatie acht het hof verwijtbaar dat de werknemer gedurende langere tijd met een deken op een bank in de kantine heeft gelegen zonder dat daar een medische indicatie voor bestond. De DJI hoeft niet te accepteren dat de wachtcommandant zijn post verlaat en de nachtdienst deels liggend doorbrengt.

Geacht bekend te zijn met protocollen en instructies


Het hof verwerpt het verweer van de werknemer dat DJI niet zou hebben bewezen dat hij bekend was met de intern geldende protocollen en instructies. Van een senior PIW’er en wachtcommandant met meer dan 20 jaar ervaring mag worden verwacht dat hij bekend is met de toepasselijke regels. Helemaal omdat alle protocollen ook beschikbaar waren via het interne netwerk.

Geen ernstig verwijtbaar handelen maar wel ontbinding


Het hof bevestigt de door de Hoge Raad geformuleerde rechtsregel dat er een hoge drempel geldt voor het aannemen van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten door een werknemer. Het begrip ‘ernstige verwijtbaarheid’ dient terughoudend te worden toegepast en geldt alleen in duidelijke en uitzonderlijke gevallen. In deze casus haalt het verwijtbaar handelen/nalaten van de werknemer die hoge drempel niet. Wel is het hof van oordeel dat de arbeidsovereenkomst dient te worden beëindigd omdat van DJI niet verlangd kan worden om de arbeidsrelatie met deze werknemer te continueren. Het hof neemt vervolgens niet de volledige opzegtermijn in acht bij het bepalen van de einddatum, omdat de werknemer al meer dan een jaar geen werkzaamheden voor DJI heeft verricht. De arbeidsovereenkomst wordt dan ook beëindigd per 1 augustus 2021. Omdat de werknemer niet ernstig verwijtbaar heeft gehandeld, heeft de werknemer wel recht op toekenning van de wettelijke transitievergoeding.