Het zal je maar gebeuren. Je bent deurwaarder en betekent te laat een huuropzegging waardoor de opdrachtgever voor 5 jaar langer vast zit aan een huur van ruim 50.000 euro per jaar. Kan je dan nog met recht een beroep doen op een exoneratiebeding in je algemene voorwaarden? Advocaat verbintenissenrecht Hidde Reitsma bespreekt de uitspraak in deze klassieke zaak over wanprestatie, schade en aansprakelijkheid.
Schending zorgplicht deurwaarder
Wat is er precies gebeurd in deze zaak? De huurder van een bedrijfsruimte wil zijn huurovereenkomst na deze eerste termijn van 5 jaar opzeggen. Doet hij dit niet tijdig (opzegtermijn is 1 jaar) dan wordt het contract voor 5 jaar verlengd. De huurder geeft een deurwaarder tijdig opdracht de huurovereenkomst per deurwaardersexploot op te zeggen. De deurwaarder mailt dit verzoek door aan een collega in een andere regio. De mail en de herinneringen van de deurwaarder komen niet aan en de opzegging bereikt de verhuurder niet op tijd.
Aansprakelijkstelling en schadevergoeding
De huurder stelt in een procedure de deurwaarder aansprakelijk voor de schade op grond van wanprestatie. De deurwaarder voert aan dat hem niet kan worden verweten dat niet tijdig is betekend omdat de fout door ICT-problemen bij zijn collega is veroorzaakt. Daarnaast doet hij een beroep op het exoneratiebeding dat in zijn algemene voorwaarden staat. Hierin is bepaald dat de opdrachtgever slechts aansprakelijk is voor schade ontstaan uit opzet of grove schuld.
Rechter: geen opzet of grove schuld
De rechter overweegt dat het tijdig betekenen van het exploot het essentiële onderdeel van de overeenkomst tussen partijen vormde. Het niet tijdig betekenen kan de deurwaarder wel degelijk worden aangerekend. Hij had beter toezicht moeten houden op de uitvoering van de opdracht door de collega. Dat de e-mails zijn collega niet hebben bereikt, doet aan deze tekortkoming niet af. Maar de rechter acht geen grove schuld of opzet aanwezig. De deurwaarder kan in beginsel een beroep doen op het exoneratiebeding.
Rechter: beroep exoneratieclausule onredelijk
De vraag is vervolgens of een beroep op dit beding in strijd is met de redelijkheid en billijkheid. Dat hangt af van de omstandigheden. De huurder heeft terecht gewezen gedaan op het bestaan van een aansprakelijkheidsverzekering aan de zijde van de deurwaarder, op de ernst van het tekortschieten van de deurwaarder alsmede de grote financiële gevolgen die dit voor huurder heeft gehad. De deurwaarder heeft ondanks tot twijfel aanleiding gevende aanwijzingen niet geverifieerd of zijn collega-deurwaarder de opdracht tot het uitbrengen van het exploot in goede orde had ontvangen. Hij had op simpele wijze aanzienlijke schade van zijn opdrachtgever kunnen voorkomen maar heeft dit nagelaten. De rechter is van oordeel dat een beroep op het exoneratiebeding in dit geval onredelijk is. De deurwaarder wordt dus toch aansprakelijk gehouden voor de schade.
Advocaat bij geschillen over aansprakelijkheid
Bij een aansprakelijkheidsgeschil spelen verschillende aspecten een rol. Is er sprake van overmacht? Is de aansprakelijkheid uitgesloten of beperkt? En hoe hoog is de schade? Een ogenschijnlijk simpel geval kan tot ingewikkelde procedures leiden. Het inschakelen van advocaat in een vroeg stadium is aan te raden. De contractenrecht advocaten van AMS bieden bijstand in schikkingsonderhandelingen en procedures.
