Door een administratieve fout van de ING bank valt het verpande deposito van pandgever vrij. Pandgever stort dit bedrag direct door op een andere rekening en weigert te betalen als hij door ING wordt aangesproken. ING stelt dat de pandgever wanprestatie pleegt. Is dat zo? Advocaat contractenrecht Sander Schouten, gespecialiseerd in financiële zekerheden, bespreekt de uitspraak in deze zaak.
Kredietverlening onder zekerheidstelling
De feiten in deze zaak lagen als volgt. ING verstrekt in 2006 een krediet aan X. Ter zekerheid van nakoming wordt er op de depositorekening van de schoonvader van X een pandrecht gevestigd ter hoogte van een bedrag van € 80.000. Deze rekening wordt tevens bij ING gehouden. ING heeft aldus als schuldeiser een pandrecht op een vordering van haarzelf (als schuldenaar) op de pandgever. In de pandakte is onder meer opgenomen dat de pandgever (de schoonvader dus) niet zonder toestemming van de bank over een verpand tegoed kan beschikken.
Pandrecht vervallen door foutieve overboeking?
In 2010 is de looptijd van het deposito verstreken. Het op de depositorekening staande bedrag van € 80.000 zou normaliter vanwege het gevestigde pandrecht op die rekening blijven staan. ING heeft echter door een interne (communicatie)fout het deposito niet op de rekening laten staan maar overgeboekt naar de betaalrekening van pandgever. Pandgever heeft vervolgens het geld naar een rekening bij de Rabobank overgemaakt. Aan verzoeken van ING om het geld weer bij ING onder te brengen, heeft pandgever niet voldaan. Een jaar later zegt ING de krediet overeenkomst op met X omdat X in gebreke blijft het krediet af te lossen. ING spreekt vervolgens de pandgever aan op de verstrekte zekerheid van € 80.000. Maar de pandgever weigert dit bedrag te voldoen.
Eis ING: betaling wegens wanprestatie
ING stelt een procedure in. Zij vordert betaling van € 80.000 op grond van wanprestatie. ING stelt dat de pandgever tekort is geschoten in de nakoming van de pandakte. Het hof stelt voorop dat het pandrecht is komen te vervallen als gevolg van de betaling door ING aan pandgever. De vraag is dan of pandgever uit hoofde van de pandakte nog steeds verplicht is zekerheid te stellen voor de terugbetaling van het aan X geleende krediet, één en ander zoals ING stelt. Volgens ING geldt de pandakte voor onbepaalde tijd. Pandgever had moeten begrijpen dat de overboeking van het deposito een fout was en dat ING het pandrecht niet wilde laten vervallen. Pandgever moest begrijpen dat hij ook na die overboeking niet vrijelijk over dat bedrag mocht beschikken.
Hof: pandgever niet meer verplicht tot zekerheidstelling
ING verwijst naar de bepaling in de akte dat de pandgever niet zonder toestemming van de bank over een verpand tegoed kan beschikken. Het hof is deelt deze mening niet. De bepaling waarnaar ING verwijst is een uitleg van de wettelijke gevolgen van de verpanding van de vordering, namelijk dat hij door het pandrecht van ING niet vrijelijk over de € 80.000 kan beschikken. Niet is hiermee bedoeld dat pandgever ook na het vervallen van het pandrecht niet over het bedrag zou kunnen beschikken. Tot slot overweegt het hof ook dat pandgever uit de overboeking van IN G had mogen afleiden dat ING kennelijk had besloten het verpande bedrag vrij te geven. De vordering van ING wordt afgewezen.