Naar aanleiding van een reeks geweldsincidenten en bedreigingen zegt de KNVB het lidmaatschap van amateurvoetbalvereniging Sport Vereniging Atlas Papendorp op. Papendorp is het niet eens met deze beslissing en stapt naar de rechter. De rechter buigt zich over de vraag of het besluit van de KNVB in stand kan blijven. Advocaat Thomas van Vugt licht het vonnis van de voorzieningenrechter toe.
Na afspraken tóch weer incident bij Papendorp
Voor clubs waar veel incidenten plaatsvinden, heeft de KNVB een ‘aanpak risicoverenigingen’. Op basis van de vele incidenten, bevindt Papendorp zich in deze aanpak. Naar aanleiding van een incident in de zomer van 2019, heeft de KNVB aangegeven dat Papendorp een laatste kans krijgt om orde op zaken te stellen. In een ‘Contract Risicoaanpak’ zijn hier vervolgens afspraken over gemaakt. In oktober 2019 vindt opnieuw een incident plaats. De KNVB schort alle wedstrijden van de club op en denkt na over opzegging van het lidmaatschap.
Boete en beëindiging lidmaatschap
De tuchtcommissie van de KNVB beoordeelt het incident en acht overtreding van de reglementen bewezen. Papendorp krijgt een geldboete en winstpunten in mindering opgelegd. Nadat de commissie van beroep het beroep van Papendorp ongegrond heeft verklaard, zegt het bondsbestuur van de KNVB het lidmaatschap van de club op. Papendorp is volgens de KNVB niet in staat gebleken de orde en veiligheid te garanderen. Van de KNVB kan daarom niet gevraagd worden het lidmaatschap te laten voortduren.
Advocaat wil vernietiging besluit
De advocaat van Papendorp stelt dat het opzeggingsbesluit van de KNVB nietig (artikel 2:14 BW) of vernietigbaar (artikel 2:15 BW) is. Ten eerste omdat het geen opzegging, maar ontzetting betreft – en een ontzetting niet door het bestuur van de KNVB kan plaatsvinden. Ten tweede kan een ontzetting niet samen met een andere straf (de boete en punten in mindering) opgelegd worden. Ten derde is het besluit in strijd met de redelijkheid en billijkheid van artikel 2:8 BW, omdat het besluit niet in verhouding staat tot de feiten.
Marginale toetsing rechter
De rechter stelt voorop dat hij niet op de stoel van de KNVB mag gaan zitten en dus marginaal toetst. Dit wil zeggen dat het besluit van de KNVB alleen nietig of vernietigbaar is als de KNVB in de gegeven omstandigheden in redelijkheid niet tot de maatregel had kunnen komen.
Rechter: KNVB bepaalt zelf
Op basis van de wetgeving, parlementaire geschiedenis en Memorie van Toelichting, komt de rechter tot de conclusie dat de KNVB zelf mag kiezen of het overgaat tot ontzegging of opzegging. Zolang deze keuze maar eerlijk en zorgvuldig wordt gemaakt. Dat is hier gedaan. Omdat er gekozen is voor opzegging, is er sprake van een maatregel in plaats van een straf. Het beroep van de advocaat van Papendorp op het verbod van dubbele bestraffing (ne bis in idem-beginsel) slaagt dan ook niet.
Besluit redelijk en billijk?
Volgens de statuten van de KNVB kan een lidmaatschap direct worden beëindigd als niet kan worden gevergd dat het lidmaatschap in stand blijft. De lange lijst aan incidenten (54 tuchtzaken in 5 jaar), het ‘Contract Risicoaanpak’, de laatste waarschuwing en het nieuwe incident rechtvaardigen de opzegging. Ondanks dat het vijf voor twaalf was, heeft Papendorp onvoldoende gedaan om de veiligheid te waarborgen. De veiligheid van tegenstanders en scheidsrechters wegen hier dan ook zwaarder dan het belang van Papendorp en de eigen leden.
