Wat is de reikwijdte van een door de OK gelast enqueteonderzoek?
De Hoge Raad wees dit jaar een arrest waarin de reikwijdte van een door de OK gelast enqueteonderzoek aan de orde kwam. De vraag was of de OK de onderzoeker richtlijnen kan en mag geven over de door hem of haar te onderzoeken feiten en omstandigheden. Advocaat ondernemingsrecht Onno Hennis licht de uitspraak nader toe.
Enqueteverzoek
Aanleiding voor de zaak was het enqueteverzoek op Curaçao. De verzoeker, een minderheidsaandeelhouder (15%), beklaagde zich over de handelswijze van de meerderheidsaandeelhouder (85%). Aan het enqueteverzoek legt de minderheidsaandeelhouder diverse bezwaren ten grondslag.
Meerdere bezwaren
De centrale klacht van de minderheidsaandeelhouder ziet op een aandelenuitgifte waarbij de minderheidsaandeelhouder verwaterde naar 0,01%. De verzoeker voerde echter ook een drietal andere klachten aan, te weten niet-adequate vastlegging van een lening, gebrekkige informatievoorziening in een parallelle uitkoopprocedure en ineffectief bestuur door de trustbestuurder (die was aangesteld door de meerderheidsaandeelhouder).
Onderzoek
In de beschikking, waarin het onderzoek werd gelast, werd opgemerkt dat het onderzoek zich “met nadruk op de gang van zaken rondom de aandelenemissie” zou moeten richten. Het hof bepaalde echter dat ook, ten aanzien van de andere klachten, dat de onderzoeker die kon betrekken in het onderzoek.
Cassatieklacht
In cassatie klaagt de meerderheidsaandeelhouder dat het onderzoek alleen betrekking kan hebben op en dus beperkt moet zijn tot de door de OK vastgestelde gegronde redenen voor twijfel aan een juist beleid. Volgens de meerderheidsaandeelhouder had het hof de onderzoeker ten onrechte toegestaan de overige klachten in het onderzoek te betrekken, zonder daarover te beslissen dat deze als gegronde redenen kwalificeerden.
Oordeel Hoge Raad
De Hoge Raad wijst de klacht af. Onder verwijzing naar vaste jurisprudentie, overweegt de Hoge Raad dat het door de OK te bevelen onderzoek in ieder geval gericht dient te zijn op de gegronde bezwaren. Dat betekent echter niet dat het onderzoek tot die bezwaren beperkt dient te blijven. De OK kan de onderzoeker ook opdragen bepaalde andere bezwaren in het onderzoek te betrekken. Wel dienen deze andere bezwaren in voldoende samenhang te staan met de gegronde redenen om aan een juist beleid te twijfelen.
Voldoende samenhang?
De eiser in cassatie betoogde dat er tussen centrale klacht over de verwatering als gevolg van de aandelenuitgifte en de overige bezwaren onvoldoende samenhang bestond, zodat de onderzoeker deze niet mee kon nemen in zijn onderzoek. De Hoge Raad overweegt echter dat de vraag, of er voldoende samenhang bestaat, afhankelijk is van de omstandigheden van het geval. Aangezien de Hoge Raad geen feitenrechter is, heeft hij deze toets niet gedaan.
Juridische bijstand bij een aandeelhoudersgeschil
De enqueteprocedure bij de Ondernemingskamer is bij uitstek geschikt om geschillen tussen aandeelhouders voorwerp te maken van rechterlijke controle. De rechters bij de Ondernemingskamer zijn goed toegerust om in vaak spoedeisende en complexe gevallen maatregelen te treffen die het belang van de vennootschap vooropstellen. Mocht u juridische bijstand nodig hebben bij een geschil met een aandeelhouder of bestuurder, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.
