Het OM bereidt een enquête voor tegen Centric om redenen van openbaar belang

Onno Hennis Onno Hennis 21 oktober 2022 4 min

Gisteravond werd bekend dat het OM een enquêteprocedure voorbereidt tegen Centric vanwege de recente benoeming van Sanderink als (niet-uitvoerend) bestuursvoorzitter. Volgens het OM heeft de benoeming eerdere inspanningen om de onrust bij Centric weg te nemen teniet gedaan en zijn er nu redenen van openbaar belang om de Ondernemingskamer in te laten grijpen bij Centric. Advocaat Ondernemingsrecht Onno Hennis licht een en ander nader toe.

Onrust bij Centric

Bij Centric heerst al langere tijd ernstige onrust. Die onrust komt voort uit de privé problemen van haar eigenaar Sanderink. Sanderink is weliswaar vanwege de onrust al in 2021 teruggetreden als bestuurder en heeft in die zin geen directe invloed op het beleid bij Centric. Gebleken is dat Sanderink daarna zijn greep op het bedrijf stevig in handen hield. Zo heeft hij enkele bestuurders aangesteld die direct zijn instructies lijken op te volgen. Zo zijn enkele dochtervennootschappen van Centric in procedures tussen Sanderink en zijn ex-geliefde betrokken geraakt. Eerder schreven wij al een blog over de perikelen bij Centric.

Governance

Sanderink is oprichter en houdt indirect alle aandelen in Centric (en haar dochtervennootschappen). Sanderink heeft de governance zo vormgegeven dat externe controle nauwelijks mogelijk is, althans de externe controle (door de niet-uitvoerend bestuurders) illusoir. De niet-uitvoerend bestuurders zijn nauwelijks onafhankelijk te noemen en de uitvoerend bestuurders laten zich met name leiden door wat Sanderink hen in lijkt te fluisteren.

Controle door de OK

In gevallen van ernstige onrust bij vennootschappen is de enquêteprocedure bij de Ondernemingskamer de aangewezen rechtsgang. De Ondernemingskamer kan onafhankelijk onderzoek laten doen naar het beleid en de gang van zaken van een onderneming. Belangrijker nog, teneinde rust in de onderneming te brengen heeft de Ondernemingskamer via de onmiddellijke voorzieningen verstrekkende bevoegdheden om in te grijpen in de governance. Zo kan de Ondernemingskamer nieuwe, onafhankelijke bestuurders aanstellen met een doorslaggevende stem en het uitsluitende recht om de vennootschap te vertegenwoordigen, zittende bestuurders schorsen en – op aandeelhoudersniveau – stemrecht schorsen of aandelen ten titel van beheer overdragen. Met dergelijke maatregelen kan Sanderink in wezen buitenspel worden gezet.

Enquêtebevoegdheid

Het probleem is dat de bevoegdheid om een enquête in te stellen op basis van de wet uitsluitend toekomt aan aandeelhouders, de onderneming zelf of personen die daartoe bij overeenkomst of bij statuten zijn aangewezen. In sommige gevallen kunnen vakbonden een enquête instellen. Bij Centric zijn deze mogelijkheden afgesneden, omdat Sanderink zelf enig aandeelhouder is en ervoor heeft gezorgd dat geen andere partij een enquête zal instellen.

OM ook enquêtebevoegd

Er is echter nog een geitenpaadje. Het OM kan om redenen van openbaar belang de Ondernemingskamer verzoeken een enquête te gelasten en onmiddellijke voorzieningen te treffen. Openbaar belang kan in de zaak-Centric erin gelegen zijn dat er allerlei overheidsdiensten afhankelijk zijn van de IT-services van Centric, waarbij het kan gaan om kritieke digitale infrastructuur.

Informatieverplichtingen en speciaal belaste personen

Voorafgaand aan zijn enquêteverzoek kan het OM deskundige personen belasten met het inwinnen van informatie over de betrokken vennootschap. Bij Centric is dat ook gebeurd. Zoals blijkt uit het persbericht van het OM heeft het een verkennend onderzoek gedaan. Daarbij was Centric op basis van de wet verplicht om aan het OM alle inlichtingen te verschaffen die het nodig achtte. In het kader van het verkennend onderzoek heeft het OM onder meer met het bestuur van Centric, de ondernemingsraad en Sanderink gesproken. Terwijl het OM met de stakeholders in gesprek was over hoe de rust teruggebracht kon worden bij Centric heeft Sanderink afgelopen woensdag zichzelf weer als bestuurder benoemd. Dat was voor het OM de reden om de enquête aan te kondigen, tenzij Sanderink zich uiterlijk binnen 3 dagen terugtrekt als bestuurder.

Hoe nu verder?

Het is dus even wachten tot de termijn afloopt. Als Sanderink zich zou terugtrekken zal een enquête (voorlopig) van de baan zijn. Als hij blijft zitten, dan zal er op heel korte termijn een enquêteverzoek worden ingediend. De Ondernemingskamer kan op heel korte termijn het verzoek behandelen (zelfs al aankomende donderdag). AMS Advocaten blijft de zaak op de voet volgen.