enquêteprocedure

De enquêteprocedure is een unieke gerechtelijke procedure die wordt gevoerd bij de ondernemingskamer Een afdeling van het Gerechtshof te Amsterdam dat bevoegd is kennis te nemen van diverse ondernemingsrechtelijke en sociaal- of financieel-economisch georiënteerde zaken.
» Meer over ondernemingskamer Ondernemingskamer (OK) van het Gerechtshof Amsterdam, om een onderzoek naar de gang van zaken bij en het beleid van een bedrijf mogelijk te maken, en om in dat kader in te grijpen om de gezonde verhoudingen te herstellen. Deze procedure is sinds 1971 in het Burgerlijk Wetboek (BW) opgenomen. De OK kan op verzoek van aandeelhouders, een betrokken vakorganisatie en ook de vennootschap zelf) een onderzoek kan gelasten naar het beleid en de gang van zaken van de vennootschap (het kan overigens ook gaan om een coöperatie of een onderlinge waarborgmaatschappij Een als onderlinge waarborgmaatschappij opgerichte vereniging met het doel met haar leden verzekeringsovereenkomsten te sluiten.
» Meer over onderlinge waarborgmaatschappij onderlinge waarborgmaatschappij, maar in de praktijk gaat het bijna altijd om een besloten of naamloze vennootschap Een als zodanig opgerichte rechtspersoon met een in overdraagbare aandelen verdeeld maatschappelijk kapitaal.
» Meer over naamloze vennootschap naamloze vennootschap). De ondernemingskamer wijst het verzoek een onderzoek te gelasten alleen toe wanneer is gebleken van “gegronde redenen om aan een juist beleid te twijfelen”. Dit is eerste fase van de enquêteprocedure, waarin dus de vraag voorligt of er wel een onderzoek wordt gelast.

Aandeelhouders (certificaathouders daaronder begrepen) kunnen een verzoek doen tot het starten van een enquêteprocedure indien zij tezamen tenminste 10% van het geplaatste kapitaal vertegenwoordigen, of een aandelenwaarde van minimaal € 225.000 bezitten. Indien het gaat om een vennootschap met een geplaatst kapitaal Het (recht van een vennootschap met in aandelen verdeeld kapitaal op) kapitaal dat door de vennootschap is uitgegeven en dat door aandeelhouders aan de onderneming is verschaft.
» Meer over geplaatst kapitaal geplaatst kapitaal van meer dan € 22,5 miljoen zullen de aandeelhouders alleen of gezamenlijk ten minste een honderdste gedeelte van het geplaatste kapitaal moeten vertegenwoordigen. Indien de aandeel De gedeelten waarin het kapitaal van een BV of NV is verdeeld.
» Meer over aandeel aandelen of certificaten beursgenoteerd zijn zullen zij ten minste een waarde van € 20 miljoen moeten vertegenwoordigen (volgens de slotkoers op de Het primaire doel van de enquêteprocedure is sanering en herstel van de goede verhoudingen, maar de procedure wordt ook vaak gevoerd bij een gefailleerde onderneming.

Wat de enquêteprocedure met name succesvol maakt is het feit dat de OK in iedere fase van de procedure voorlopige voorzieningen kan treffen waarmee direct kan worden ingegrepen in de onderneming. Een enquêteverzoek  wordt vaak gecombineerd met een verzoek tot het treffen van voorlopige voorzieningen. De OK kan ingrijpende maatregelen treffen, zoals het schorsen van bestuurders of commissarissen, het benoemen van een (extra) bestuurder of commissaris (die zelfs bijzondere bevoegdheden of een doorslaggevende stem kan hebben), het ontnemen van stemrecht, of zelfs het overdragen van aandelen aan een derde ten titel van beheer om een impasse Een situatie waarbij partijen in een conflictsituatie vast zitten omdat geen van hen wil of kan bewegen.
» Meer over impasse impasse in de algemene vergadering Het orgaan binnen verenigingen en vennootschappen met in aandelen verdeeld kapitaal met alle bevoegdheid die niet aan het bestuur of aan anderen is toegekend.
» Meer over algemene vergadering AVA te voorkomen. Er bestaat geen limitatieve opsomming van de voorlopige voorzieningen die de OK kan treffen. Dit maakt het mogelijk om via een enquêteprocedure snel uit een impasse te geraken.

Vereiste voor ontvankelijkheid

Voordat een enquêteverzoek kan worden gedaan, moeten de verzoeker eerst zijn bezwaren bij het bestuur en de raad van commissarissen Het toezichthoudende orgaan van de N.V., B.V. en de vereniging (waaronder ook de coöperatie en onderlingen waarborgmaatschappij) .
» Meer over raad van commissarissen raad van commissarissen kenbaar hebben gemaakt. De gedachte is dat het bestuur de gelegenheid moet hebben om in te grijpen zonder de vennootschap meteen in een procedure verzeild te laten raken. Indien de bezwaren niet schriftelijk kenbaar worden gemaakt voorafgaand aan de enquêteprocedure, dan zal de ondernemingskamer het verzoek tot het instellen van een enquête niet in behandeling nemen. De bezwaren hoeven niet schriftelijk kenbaar te zijn gemaakt; dit kan bijvoorbeeld ook in een algemene vergadering Het orgaan binnen verenigingen en vennootschappen met in aandelen verdeeld kapitaal met alle bevoegdheid die niet aan het bestuur of aan anderen is toegekend.
» Meer over algemene vergadering algemene vergadering van aandeelhouders zijn gebeurd.

Als de OK in de eerste fase een onderzoek gelast, wordt een onderzoeker benoemd, die toegang moet krijgen tot alle gegevens van de vennootschap. De onderzoeker maakt een verslag, dat hij deponeert bij de griffie van de OK. Indien de verzoeker of andere betrokkenen die het recht van enquête vinden dat hieruit blijkt dat sprake is (geweest) van wanbeleid, kunnen zij de ondernemingskamer vervolgens binnen 2 maanden na de deponering van het verslag verzoeken vast te stellen dat uit het verslag inderdaad van wanbeleid blijkt. Daarbij kan de ondernemingskamer, als is gebleken van wanbeleid een aantal (verregaande) maatregelen treffen, zoals vernietiging van een besluit, ontslag van een bestuurder, of zelfs ontbinding van de vennootschap.