ontruiming van krakers

Gekraakt pand ontruimen

Het eigendomsrecht van een onroerende zaak is het meest omvattende recht dat een persoon op een zaak kan hebben. De eigenaar van een zaak heeft de exclusieve bevoegdheid om de zaak te gebruiken. Mensen die een onroerende zaak van een ander kraken, maken inbreuk op dit eigendomsrecht. Krakers handelen civielrechtelijk gezien dus altijd onrechtmatig. En sinds de invoering van de Wet Kraken en Leegstand is kraken ook altijd strafbaar. Via strafrechtelijke als wel civielrechtelijk weg kan een gekraakt pand worden ontruimd.

Strafrechtelijke ontruiming door het OM

Kraken was vroeger alleen strafbaar als de gekraakte onroerende zaak korter dan een jaar leeg stond. Sinds de invoering van de Wet Kraken en Leegstand is kraken altijd strafbaar. Maar dit betekent niet dat het OM direct tot vervolging en -belangrijker- ontruiming over zal gaan.

Rechterlijke toets ontruiming

Als gevolg van een arrest van de Hoge Raad in 2011, is strafrechtelijke ontruiming pas mogelijk nadat de krakers in de gelegenheid zijn gesteld een kort geding in te stellen. Omdat de gevolgen van een ontruiming onomkeerbaar zijn en krakers zich op hun huisrecht beroepen, moeten de krakers de gelegenheid krijgen om de ontruiming te laten toetsen door een rechter in een kort geding.

Hoger beroep geen schorsende werking

Als de rechter strafrechtelijke ontruiming gerechtvaardigd acht, kan het OM overgaan tot ontruiming. Een hoger beroep heeft in kraakzaken geen schorsende werking. Ontruiming is bovendien direct aan de orde als er sprake is van huisvredebreuk, grote vernielingen of criminele activiteiten.

Civielrechtelijke ontruiming door advocaat

Het afwachten van een strafrechtelijke ontruiming is voor de eigenaar een eenvoudige maar helaas ook onzekere aangelegenheid. Wil de eigenaar de zaak in eigen hand houden, dan kan hij een advocaat inschakelen om een ontruiming te vorderen in kort geding. Dit heet een civielrechtelijke ontruiming.

Spoedeisend belang

Bij een civielrechtelijke ontruiming maakt de rechter een belangenafweging tussen het belang van de eigenaar om zijn eigendom terug te krijgen en het belang van de krakers om in het pand te kunnen blijven. In beginsel prevaleert het belang van de eigenaar om vrij te kunnen beschikken over zijn eigendom. Wel moet de advocaat aantonen dat de eigenaar een spoedeisend belang bij de ontruiming heeft (vereiste voor toewijzing van een vordering in kort geding). Dit spoedeisend belang kan bijvoorbeeld gelegen zijn in geplande verbouw- of renovatieplannen, bemoeilijking van verkoopactiviteiten of ingebruikname door een derde.