stoelendansmethode (methode de blecourt)

Wat is de zogenaamde “stoelendansmethode”?

Bij een reorganisatie waarbij ontslagen vallen, geldt in beginsel dat het afspiegelingsbeginsel moet worden toegepast. Er hoeft echter niet te worden “afgespiegeld” als er in één of meerdere categorieën functies in zijn geheel vervallen. In het recente verleden hebben diverse werkgevers gebruik gemaakt van de zogenaamde “stoelendansmethode”. Hierbij laat een werkgever één of meerdere categorieën in zijn geheel vervallen. Vervolgens worden nieuwe functies gecreëerd waar de boventallig geworden werknemers op kunnen solliciteren zodat de werkgever de werknemers die op basis van het afspiegelingsbeginsel zouden moeten worden ontslagen toch kan behouden.

De stoelendans, ook wel bekend als ‘Blécourt-methode’

De stoelendansmethode wordt ook wel de Methode De Blécourt genoemd. De vergelijking met een stoelendans houdt in dat het aantal nieuw te creëren functies door de werkgever lager ligt dan het aantal functies van vóór de reorganisatie.

Zorgvuldigheid zeer belangrijk bij stoelendansmethode

Jurisprudentie heeft uitgewezen dat werkgevers zorgvuldig te werk moeten gaan bij het hanteren van de stoelendansmethode om de schijn van willekeur te voorkomen bij het herplaatsen van de meest geschikte werknemers. Zo zal er aandacht moeten zijn voor de wijze waarop de sollicitatieprocedure wordt ingericht. Hierbij zullen objectieve criteria van belang zijn. In dat kader is het bijvoorbeeld mogelijk sollicitanten een assessment procedure te laten doorlopen al of niet gecombineerd met een psychologisch onderzoek. Ook moet de procedure voor elke boventallige werknemer transparant zijn. Daarnaast geldt dat als de werkgever de functies inhoudelijk te weinig wijzigt en bijvoorbeeld alleen de functietitels wijzigt, de rechter het niet goed zal keuren dat het afspiegelingsbeginsels is genegeerd. Indien de oude en de nieuwe functie te zeer op elkaar lijken qua inhoud, vereiste kennis, vaardigheden en competentie en tot slot beloning, bestaat het risico dat er sprake is van een uitwisselbare functie en dat aldus het afspiegelingsbeginsel alsnog zal moeten worden toegepast.

Omgekeerd afspiegelen bij deels voortzetten van de werkzaamheden oude functie

Indien de werkgever een deel van de werkzaamheden van de bestaande (vervallen) functie overhevelt naar een nieuwe functie maar deze functies niet onderling uitwisselbaar zijn dan mag de werkgever niet meer selecteren op basis van ‘meeste geschiktheid.’ De toelichting op de ontslagregels van het UWV schrijft voor dat de werkgever dan omgekeerd moet afspiegelen. Dit houdt in dat de werknemer die aan de functie-eisen voldoet en die op grond van het afspiegelingsbeginsel als laatste voor ontslag zou moeten worden voorgedragen, als eerste aanspraak kan maken op herplaatsing in de nieuw gecreëerde functie.