Overname artikelen op eigen website mag niet!

Wanneer mag je een elders gepubliceerd nieuwsbericht plaatsen op je eigen website? Dat was de vraag in een recente zaak bij het Gerechtshof Arnhem. Een onderneming plaatste integraal maar liefst 43 artikelen uit een bouwtijdschrift op haar eigen website. Het Hof meende dat sprake was van inbreuk op auteursrecht Het exclusieve recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen.
» Meer over auteursrecht auteursrecht, en achtte dit daarom onrechtmatig Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig onrechtmatig. De gedaagde De partij die gedagvaard wordt om te verschijnen in een rechtszaak wordt aangeduid als de gedaagde.
» Meer over gedaagde gedaagde moest schadevergoeding en een forse proceskostenvergoeding betaling, waardoor dit een dure grap werd. Advocaat intellectueel eigendomsrecht Hidde Reitsma licht de uitspraak toe.

Plaatsing artikelen zonder toestemming

Remie Consultants heeft op haar website 43 artikelen uit het tijdschrift Cobouw (een uitgave voor de bouw) letterlijk overgenomen. De uitgever van Cobouw, Sdu, heeft hiervoor geen toestemming gegeven en is van mening dat Remie inbreuk heeft gemaakt op haar auteursrechten. Zij heeft Remie gedagvaard en gevorderd een declaratoir vonnis Een vonnis waarmee de rechter door middel van een zogenaamde verklaring voor recht een rechtsverhouding tussen partijen vaststelt.
» Meer over declaratoir vonnis verklaring voor recht dat Remie door de auteursrechtinbreuk onrechtmatig jegens Sdu heeft gehandeld. Voorts is er een vordering tot schadevergoeding ingesteld.

Auteursrechtelijk beschermd werk?

Remie heeft allereerst aangevoerd dat de artikelen nieuwsfeiten bevatten en daarom niet kwalificeren als ‘werken’ in de zin van de Auteurswet. Het Hof is het hiermee oneens. De 43 artikelen voldoen volgens de rechtbank duidelijk aan de eisen voor een auteursrechtelijk werk. Ook al gaat het om nieuwsfeiten, de makers van de artikelen hebben creatieve keuzes gemaakt in de woordkeus en de (zins)opbouw.

Openbaarmaking: plaatsing op website

Het staat vast dat de artikelen ongewijzigd en integraal door Remie zijn geplaatst. Het plaatsen van auteursrechtelijke werken is een vorm van openbaarmaking en dat is het exclusieve recht van de auteursrechthebbende (in dit geval Sdu). Nu Sdu geen voorafgaande toestemming heeft gegeven aan Remie, heeft Remie volgens het Hof inbreuk gemaakt op Sdu’s auteursrecht. Hieruit volgt verder dat Remie aansprakelijk is voor de schade die Sdu door de plaatsing heeft geleden. Het beroep van Remie op persvrijheid gaat niet op omdat Remie geen persorgaan is in de zin van de auteurswet.

Werkelijke proceskosten betalen

De druiven zijn extra zuur voor Remie, omdat zij de werkelijke proceskosten van Sdu moet betalen. Die kosten bedragen in totaal ruim € 15.000,-, terwijl de schade is vastgesteld op ‘slechts’ € 9.413,-.  Artikel 1019h Rv (het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering) bepaalt dat in zaken van intellectuele eigendomsrecht de redelijke en evenredige gerechtskosten en andere kosten die de in het gelijk gestelde partij heeft gemaakt moeten worden vergoed, tenzij de billijkheid zich daartegen verzet De gedaagde die door de rechter bij verstek is veroordeeld, kan daar in verzet tegen komen.
» Meer over verzet verzet. In de praktijk worden deze proceskosten vastgesteld aan de hand van door de rechtspraak vastgestelde (forfaitaire) indicatietarieven in IE zaken.

Nieuwsbericht: intellectuele schepping auteur?

Voor auteursrechtelijke bescherming onder de Auteurswet is vereist dat sprake is van een eigen intellectuele schepping van de auteur welke gemaakt is door de vrije creatieve keuzen van die auteur. In deze zaak gaat het om nieuwsberichten. Een nieuwsfeit op zich (bijvoorbeeld dat er een aardbeving heeft plaatsgevonden) is vanzelfsprekend niet auteursrechtelijk beschermd. Iedereen mag hierover schrijven en dit publiceren. Is er eenmaal over een nieuwsfeit een artikel geschreven, dan kan dit (pers)artikel echter wel auteursrechtelijk beschermd zijn. Immers, de intellectuele schepping van de auteur kan gelegen zijn in de keuze, de schikking en de combinatie van de woorden waarmee de auteur op een oorspronkelijke wijze uitdrukking aan zijn creatieve geest kan geven.

Overname van nieuwsberichten door pers

Hoewel een nieuwsbericht dus wel een auteursrechtelijk beschermd werk kan zijn, wordt het overnemen van zo’n nieuwsbericht in principe niet als inbreuk op het auteursrecht gekwalificeerd. In de Auteurswet is deze uitzondering wettelijk vastgelegd ten behoeve van de persvrijheid. Er zijn wel enkele voorwaarden aan verbonden: onder meer dient de overname van het nieuwsbericht te geschieden door een persorgaan en moet de bron worden vermeld. Het klakkeloos overnemen van 40 artikelen valt natuurlijk niet onder deze persvrijheid.