Contract ontbinden, tekortkoming en verzuim: hoe zit het precies?

De wet schrijft voor dat iedere tekortkoming Alle gevallen waarin hetgeen de schuldenaar verricht in enig opzicht achter blijft bij hetgeen de verbintenis vergt, ongeacht of deze handelwijze de schuldenaar toerekenbaar is of niet.
» Meer over tekortkoming tekortkoming in de nakoming van een contract Een akte (schriftelijke vastlegging) van een overeenkomst.
» Meer over contract contract de wederpartij De tegenpartij in een procedure of de partij met wie een contract is gesloten.
» Meer over wederpartij wederpartij de bevoegdheid geeft om het contract geheel of gedeeltelijk te ontbinden. Dit lijkt helder. Of toch niet? Want de wet zegt voorts dat als de nakoming niet blijvend of tijdelijk onmogelijk is, de schuldenaar eerst in verzuim De situatie dat, en de periode waarin een schuldenaar nalaat een opeisbare prestatie te verrichten.
» Meer over verzuim verzuim moet zijn. Bovendien mag de tekortkoming niet te onbenullig van aard zijn. Advocaat contractenrecht Thomas van Vugt legt aan de hand van een recente uitspraak uit onder welke voorwaarden je een contract kan ontbinden.

Buitengerechtelijke ontbinding overeenkomst

In de zaak die hier als voorbeeld dient gaat het om een geschil tussen licentiehouder Alizonne BV en één van haar licentienemers. Alizonne BV houdt zich bezig met medische therapieën waarbij een speciaal voor (en indirect door) haar ontworpen ultrasoundmachine gebruikt. Middels licenties mogen derden ook deze behandelingen toepassen mits zij uitsluitend gebruik maken van o.a. de door Alizonne BV voorgeschreven (ultrasound)machines. Een Engelse licentienemer ondervindt technische problemen met de ultrasoundmachine en klaagt erover dat het apparaat niet CE-gecertificeerd is. Alizonne BV laat het apparaat aanpassen en biedt een vernieuwd model aan maar de licentienemer weigert omdat het nieuwe model niet zou voldoen aan de geldende (Engelse) wet- en regelgeving. De licentienemer roept de ontbinding in van de overeenkomst.

Vordering tot nakoming in kort geding

In een kort geding vordert Alizonne BV nakoming van de licentie- en distributieovereenkomsten. De voorzieningenrechter overweegt allereerst dat het voorschrijven en leveren van een niet CE-gecertificeerde machine aan te merken valt als een tekortkoming welke in beginsel aan de licentienemer de bevoegdheid geeft om tot ontbinding over te gaan. De vraag is vervolgens of Alizonne in verzuim verkeerde ten tijde van de ontbinding. Immers, als nakoming van de verbintenis niet blijvend of tijdelijk onmogelijk is (zoals hier het geval), moet de schuldenaar eerst in verzuim zijn voordat de overeenkomst Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst overeenkomst mag worden ontbonden.

Vervangende schadevergoeding, nakoming of ontbinding

Verzuim treedt in beginsel pas in nadat de schuldenaar in gebreke is gesteld en is aangemaand de tekortkoming te herstellen. Blijft herstel (binnen de gestelde termijn) achterwege, dan is de schuldenaar in verzuim. De wederpartij van degene die tekortschiet heeft in dat geval in beginsel de keuze tussen het vorderen van nakoming, (vervangende) schadevergoeding of ontbinding.

Contract ontbinden bij geen verzuim!

Daargelaten de discussie of het aangepaste model een deugdelijke vervanging is, vaststaat dat de licentienemer Alizonne BV geen ingebrekestelling Een schriftelijke aanmaning waarbij de schuldenaar die tekortschiet in gebreke wordt gesteld en hem een redelijke termijn voor nakoming wordt gesteld.
» Meer over ingebrekestelling ingebrekestelling heeft verstuurd. Verzuim is nog niet ingetreden en het stond de licentienemer volgens de rechter niet vrij de overeenkomst te ontbinden. De vordering van Alizonne BV tot nakoming van de licentie- en distributieovereenkomst wordt toegewezen.

Verzuim bij overschrijding fatale termijn

Uit deze zaak blijkt weer eens hoe belangrijk de formaliteiten van verzuim en ingebrekestelling zijn als het aankomt op het buitengerechtelijk ontbinden van contracten. Een schuldenaar moet uiteraard eerst op de hoogte worden gesteld van een tekortkoming (ingebrekestelling) en ook de gelegenheid krijgen deze op redelijke termijn te verhelpen (aanmaning). Soms treedt verzuim echter direct in. Bijvoorbeeld bij een fatale termijn wanneer nakoming niet meer mogelijk is: de fotograaf die een dag na de bruiloft verschijnt is echt te laat. Maar ook als de wederpartij uit gedragingen of uitlatingen van de schuldenaar mag aannemen dat hij niet meer zal nakomen, treedt verzuim van rechtswege in. Voor meer advies aangaande verzuim en wanprestatie kunt u contact opnemen met onze contractenrecht advocaten.